(SGTT) - Khác với thiền định truyền thống, Yoga Nidra là một phương pháp thiền định sâu giúp cơ thể đạt được trạng thái nghỉ ngơi toàn diện mà không cần ngủ thật sự, hướng dẫn người tập “quét” qua từng vùng trên cơ thể, nhận diện cảm giác, hơi thở và hình ảnh nội tâm. Quá trình này được dẫn dắt trong trạng thái ý thức nhẹ nhàng, giúp hoạt hóa sóng não theta – loại sóng gắn với sự sáng tạo, ghi nhớ và tự chữa lành.
- Tập yoga có thể cải thiện sức khoẻ tim mạch
- Pilates, gym và yoga: Đâu là sự lựa chọn phù hợp với bạn?
Giấc ngủ tỉnh thức: Khi cơ thể ngủ nhưng tâm trí vẫn tỉnh
Yoga Nidra là hình thức thiền có hướng dẫn, giúp người tập buông lỏng cơ thể, tập trung vào hơi thở và cảm nhận nội tâm để đạt được trạng thái thư giãn sâu trong khi vẫn duy trì sự tỉnh thức.
Trong quá trình này, não bộ chuyển từ sóng beta (tỉnh táo) sang sóng theta – dạng sóng thường xuất hiện khi ngủ sâu, mơ hoặc thiền sâu. Đây là thời điểm não dễ tiếp nhận và xử lý thông tin ở tầng sâu hơn, giúp giải phóng các cảm xúc bị dồn nén, tăng tính sáng tạo và khả năng phục hồi thần kinh.
Người tập thường bắt đầu với tư thế nằm ngửa và theo hướng dẫn từng bước để buông lỏng các nhóm cơ, tập trung vào hơi thở hoặc hình ảnh gợi nhớ nhằm dẫn dắt vào trạng thái nghỉ sâu. Trong quá trình này, sóng não chuyển dần từ mức tỉnh táo sang sóng chậm tương tự như khi ngủ sâu.
Hiệu quả Yoga Nidra dưới góc nhìn khoa học
Giảm căng thẳng, ổn định hệ thần kinh
Theo Tạp chí Quốc tế về Yoga (International Journal of Yoga), Yoga Nidra có tác dụng làm giảm nồng độ cortisol – hormone liên quan đến căng thẳng, đồng thời giúp ổn định nhịp tim và điều hòa hệ thần kinh tự chủ. Khi trạng thái căng thẳng được kiểm soát, cơ thể có xu hướng tăng tiết melatonin, loại hormone hỗ trợ điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ, cải thiện chất lượng nghỉ ngơi.
Hỗ trợ điều trị mất ngủ và rối loạn giấc ngủ
Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Tâm lý học Lâm sàng (Journal of Clinical Psychology) năm 2020 cho thấy, thực hành Yoga Nidra trong 8 tuần giúp cải thiện hơn 60% chất lượng giấc ngủ ở những người gặp khó khăn trong việc ngủ sâu, giúp rút ngắn thời gian đi vào giấc ngủ và làm giảm tình trạng ngủ tỉnh giấc giữa đêm.
Cải thiện chức năng não và tăng khả năng tập trung
Không chỉ hỗ trợ thư giãn, Yoga Nidra còn tác động tích cực đến chức năng thần kinh. Nhiều nghiên cứu cho thấy người thực hành thường xuyên giúp cải thiện rõ rệt khả năng tập trung và trí nhớ ngắn hạn. Hiệu quả này có liên quan đến sự hoạt hóa của sóng não theta – loại sóng thường xuất hiện trong trạng thái thiền sâu, mơ hoặc khi não bộ tham gia vào các hoạt động sáng tạo. Sóng theta thúc đẩy liên kết giữa các tế bào thần kinh và hỗ trợ hình thành những đường dẫn truyền mới, từ đó giúp não thích nghi và học hỏi hiệu quả hơn.
Hỗ trợ phục hồi thể chất và tăng cường miễn dịch
Theo nghiên cứu đăng trên Neurobiology of Sleep and Circadian Rhythms (2019), trạng thái thư giãn sâu mà Yoga Nidra mang lại đã được chứng minh là có khả năng tăng cường hệ miễn dịch. Ngoài ra, ở các bệnh nhân mãn tính – đặc biệt là đau cơ xơ hóa hoặc đau lưng kéo dài, Yoga Nidra còn giúp kiểm soát cơn đau và cải thiện cảm nhận về thể chất một cách hiệu quả.
Theo Wkorea, Brunch
