(SGTT) - Viêm da tiết bã là một bệnh lý viêm da mãn tính thường xảy ra tại những vùng có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như da đầu, vùng trán, vùng da dưới cánh tay. Bệnh này trở nên nghiêm trọng hơn trong những giai đoạn chuyển mùa khô hoặc khi cơ thể chịu áp lực tinh thần. Một dạng đặc thù của bệnh là viêm da đầu tiết bã, gây khó chịu đáng kể với các triệu chứng phổ biến như gàu, mùi hôi da đầu và cảm giác ngứa ngáy ngay cả khi bệnh nhân duy trì vệ sinh cá nhân tốt.
- TPHCM: Khám bệnh miễn phí cho hơn 3.000 người dân tại phố đi bộ Nguyễn Huệ
- Từ năm 2025, người dân không cần đổi đăng ký xe khi chuyển tỉnh
Nguyên nhân và cơ chế bệnh viêm da tiết bã
Theo các chuyên gia, viêm da tiết bã có nguyên nhân đa yếu tố, bao gồm tác động của môi trường, căng thẳng, đặc biệt là rối loạn nhiệt tiết bã nhờn. Cơ chế này làm suy giảm hệ miễn dịch, gây mất cân bằng nhiệt độ, độ ẩm và hoạt động tuyến bã nhờn, dẫn đến tổn thương da nghiêm trọng.
Bệnh thường xảy ra ở trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi hoặc người trưởng thành từ 40–70 tuổi. Theo thống kê, 35% người trưởng thành có nguy cơ mắc bệnh này. Các nghiên cứu chỉ ra rằng viêm da tiết bã có liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm yếu tố di truyền từ gia đình, sự tấn công của nấm Malassezia, ảnh hưởng từ hormone và căng thẳng tâm lý, chế độ ăn uống không lành mạnh, hút thuốc lá, uống rượu.
Đáng chú ý, căng thẳng tinh thần, thiếu ngủ và sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc không phù hợp cũng làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da này.
Triệu chứng điển hình và cách nhận biết bệnh
Các triệu chứng đặc trưng của viêm da tiết bã dễ dàng nhận thấy như hồng ban (nốt đỏ), phát ban da, vảy da hoặc gàu, ngứa.
Viêm da tiết bã thường xuất hiện dưới dạng các mảng đỏ, vảy hoặc gàu trên da đầu, lông mày, vùng xung quanh tai, vùng da dưới cánh tay, dưới mũi, mặt. Ở da đầu, lớp biểu bì bong tróc dạng hạt gạo được gọi là gàu. Trên mặt, bệnh có thể gây phát ban kèm theo vảy nhờn tại má, mũi và trán. Tại vùng da dưới cánh tay, bệnh khởi phát từ tuyến bã và lan rộng ra vùng da xung quanh, kèm theo ngứa và vảy dày.
Phương pháp điều trị viêm da tiết bã
Viêm da tiết bã là bệnh mãn tính vì vậy rất khó để chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị hiện nay tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng, giúp giảm thiểu tổn thương da và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Điều trị cho vùng da đầu
Đối với vùng da đầu, người bệnh nên sử dụng các loại dầu gội chuyên dụng chứa hoạt chất chống nấm hoặc thuốc bôi corticosteroid được để làm giảm tình trạng viêm và ngứa. Với những trường hợp có vảy da dày, các chuyên gia khuyến cáo sử dụng thuốc bôi chứa kẽm kết hợp với gạc ẩm để làm mềm và loại bỏ vảy một cách hiệu quả.
Điều trị cho các vùng da khác
Người bệnh nên tránh các loại xà phòng có độ tẩy rửa mạnh để giảm kích ứng. Sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa cồn giúp duy trì độ ẩm tự nhiên cho da. Ngoài ra, bổ sung các vitamin như B2 và B6 trong chế độ ăn uống cũng góp phần cân bằng và cải thiện tình trạng da.
Chăm sóc và điều trị bổ sung
Việc vệ sinh da cẩn thận sau khi ra ngoài hoặc tập thể dục có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ bã nhờn dư thừa, hạn chế nguy cơ bít tắc lỗ chân lông. Trong những trường hợp viêm da tiết bã lan rộng hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc uống chứa hormone corticosteroid để kiểm soát tình trạng viêm.
Phương pháp điều trị trong Đông y
Các phương pháp điều trị viêm da tiết bã trong Đông y tập trung vào việc điều chỉnh sức khỏe tổng thể, kết hợp điều trị triệu chứng và thay đổi lối sống nhằm nâng cao hiệu quả. Cụ thể, liệu pháp Đông y chú trọng tăng cường năng lượng và máu, cải thiện hệ miễn dịch và thúc đẩy tái tạo da. Các bài thuốc từ dược liệu thiên nhiên được sử dụng để giảm viêm, loại bỏ độc tố và cân bằng chức năng tuyến bã nhờn. Đồng thời, châm cứu và tiêm trực tiếp các chiết xuất dược liệu cũng được áp dụng nhằm kích thích hệ miễn dịch của da và tăng cường độ ẩm tự nhiên.
Tầm quan trọng của lối sống lành mạnh
Bên cạnh các liệu pháp điều trị, người bệnh cần thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày. Về chế độ dinh dưỡng, cần tránh thực phẩm chế biến sẵn, hạn chế caffeine, rượu và thuốc lá để giảm viêm và hỗ trợ cân bằng cơ thể. Đặc biệt phải kết hợp tập luyện, các bài tập thể chất không chỉ giúp cơ thể thải độc mà còn giảm căng thẳng, thúc đẩy tuần hoàn máu. Đặc biệt, việc chăm sóc da cần chú trọng sử dụng mỹ phẩm không gây kích ứng và chỉ dùng kem dưỡng ẩm với liều lượng phù hợp để tránh làm suy giảm khả năng bảo vệ tự nhiên của da.
Theo Hkbs, Doctornow
