LTS: Đã có khá nhiều thông tin đề cập đến tác hại của rượu bia trong đời sống. Cấm bán, cấm mua hay cấm uống, đều là những chuyện không hề đơn giản khi không khó để tìm một quán nhậu hay một nơi có bán rượu bia tại Việt Nam, từ thành thị đến nông thôn. Trong chuyên đề này, chúng tôi chuyển tải đến bạn đọc những nhìn nhận liên quan đến các yếu tố xã hội, kinh doanh và cả vấn đề sức khỏe từ bia, rượu.
Đề xuất mới đây của Bộ Y tế liên quan đến việc áp dụng quy định thời gian được phép bán rượu bia ít nhiều có những ý kiến trái chiều. Đồng tình có, phản đối có và “phân trần” cũng có.
Hãy để người ta uống ở nhà
Với câu hỏi “bạn nghĩ gì về chuyện Việt Nam sẽ cấm bán bia vào một thời gian nhất định trong ngày”, phóng viên Sài Gòn Tiếp Thị nhận được những câu trả lời khá thú vị từ những người nước ngoài. Đến TPHCM du lịch trong một tuần, Jamie, người Mỹ, nói rằng anh ta không tin người Việt Nam uống bia nhiều bằng người Mỹ nhưng không hiểu sao người Việt thích uống rượu bia ở nơi công cộng, quán ăn, nhà hàng và thậm chí là cả quán cà phê. Theo Jamie, ở Mỹ, đa phần người ta uống với gia đình, ở nhà. “Có lẽ vì lý do đó mà tôi không thấy nhiều người ngồi quán như ở Việt Nam. Cấm rượu bia không khả thi, hãy làm cách nào để người ta uống rượu bia ở nhà”, ông nói.
Barbara, một phụ nữ quốc tịch Hà Lan, hiện đã có sáu năm sống và làm việc tại Việt Nam nói rằng ở đây bà rất ngạc nhiên vì trẻ em cũng dễ dàng mua bia rượu. Theo bà, đây chính là điều mà các bậc phụ huynh cần lưu ý. Về chuyện cấm bán bia theo giờ, bà Barbara cho rằng không quan trọng bằng việc tạo cho người ta một ý thức. Bà lý giải: “Khi đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao, người ta có nhiều tiền bạc thì sẽ có nhiều lựa chọn, nhiều thú vui trong cuộc sống hơn là dùng bia rượu để quên đi thực tại cuộc sống”.
Trường hợp khác, ông Joe, một người Mỹ đã 50 tuổi, có vợ người Việt và đã sống ở quê vợ tại TPHCM được hai năm, cho rằng bản thân rượu bia không có lỗi, chỉ do người ta quá lạm dụng nó gây ra những hậu quả không đáng có. Ông Joe cho biết, tại Mỹ, có những bang thoải mái rượu bia như New Mexico trong khi cũng có một số bang khác thì cấm rượu bia theo giờ. Ở những nơi đó, thường thì cơ quan chức năng cấm bán rượu bia sau 3 giờ sáng cho tới tối hoặc cấm bán nguyên ngày Chủ nhật. “Tôi không phải là người thích uống rượu bia nhưng tôi cho rằng việc áp dụng điều khoản cấm như thế khiến người dân có cảm giác khó chịu vì họ cảm thấy thiếu thốn thứ gì đó”, ông Joe nói.
[box type="download"] Những điểm chính trong dự thảo của Bộ Y tế về cấm bán rượu bia:
- Nghiêm cấm bán rượu bia sau 22 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau.
- Nghiêm cấm bán rượu bia qua mạng Internet.
- Nghiêm cấm bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi.[/box]
Cấm được nhưng có quản được không?
Cùng vấn đề trên, phóng viên Sài Gòn Tiếp Thị tiếp tục hỏi một số người Việt ngẫu nhiên trong quá trình đi ghi nhận. Tại công viên Tao Đàn (TPHCM) một sáng cuối tuần qua, đang tập thể dục ở đây, chị Trang, một cư dân của quận 3 cho biết chị ủng hộ 100% đối với việc cấm bán bia rượu theo giờ. Theo chị, Nhà nước cần mạnh tay hơn đối với tệ nạn tràn lan bia rượu. “Bài học về người Việt bê tha, nhậu nhẹt, phí phạm thời gian, sức khỏe, làm ảnh hưởng đến lối sống văn minh và kéo theo sự chậm tiến đã có quá nhiều, tôi nghĩ điều đấy tất cả chúng ta đều biết”.
Tại một “khu ăn nhậu” ở Trung Sơn (huyện Bình Chánh), ông Tài, một người chạy xe ôm cho biết ngày nào anh cũng chứng kiến cảnh người ta ăn nhậu rồi ra đường lạng lách vì không làm chủ được tay lái. “Ăn nhậu khiến nhiều người mất tự chủ, gây tai nạn giao thông, gây nguy hiểm cho người khác và cho cả chính họ”, ông nói. Không đồng tình lắm với ý kiến của người chạy xe ôm, ông Hải, một thực khách tại quán lẩu P. cũng thuộc khu này nói rằng ai cũng có trách nhiệm cho sức khỏe của mình. Nên tốt nhất Nhà nước chỉ dùng biện pháp tuyên truyền, vận động chứ không nên cấm đoán. “Cấm đoán làm mất tự do của người dân. Như trường hợp của tôi, làm việc ban ngày vất vả, chỉ còn khoảng thời gian đêm thì sao? Nhậu đêm vì thời tiết mát mẻ, phố xá bớt ồn ào, chen lấn. Vậy sao lại cấm?”, ông Hải phản ứng.
[box type="download"] Thống kê của Bộ Y tế về tác hại cho xã hội do uống rượu bia tại Việt Nam:
- 70% số vụ tai nạn giao thông là do lái xe sử dụng rượu bia khi tham gia lưu thông.
- 70% số vụ chết người do rượu bia ở lứa tuổi 15-44.
- 70% bạo lực gia đình do rượu bia.
- 30% vụ mất trật tự an toàn xã hội do uống rượu bia.[/box]
Với chuyện đề xuất cấm bán rượu bia theo giờ, những người là chủ các quán bar, quán nhậu xem ra không đồng thuận. Cũng dễ hiểu vì điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến doanh thu của họ. Ông Hoàng, chủ một bar trên đường Phạm Ngũ Lão (quận 1) cho rằng cấm bán rượu bia sau 22 giờ thì những người như ông “lấy gì để mà sống” (?!). Theo ông, khách du lịch thường sẽ đến đông sau 22 giờ và đa số là khách nước ngoài. “Chúng tôi bán cho khách Tây là chủ yếu. Thực tế, họ không uống nhiều như khách Việt, họ chỉ cần 2-3 chai bia để ngồi nói chuyện cho xôm tụ chứ không uống cả két bia để chứng tỏ như người Việt”, ông Hoàng nói như phân trần. Từ suy nghĩ đó, ông cho rằng phải đưa chương trình giáo dục tác hại rượu bia, học cách kiểm soát hành vi và nhận thức về rượu bia vào trường học chứ không phải “đụng là cấm”.
Không phản đối cũng không bày tỏ ý kiến đồng tình nhưng ông Hùng, đại diện một công ty du lịch tại Bình Dương, cho rằng mình ông không tin quy định cấm bán rượu bia theo giờ sẽ đi vào đời sống. Theo ông, đâu đâu cũng thấy quán bán rượu bia, quán nhậu thì lấy đâu ra lực lượng để giám sát. Trong khi đó, nếu chỉ áp dụng lệnh cấm vào một số khu vực hoặc doanh nghiệp thì không công bằng. “Nếu có một lệnh cấm như thế thì người ta sẽ lách luật và tạo nên sự bát nháo, lộn xộn hơn hiện tại”, ông Hùng nói.
Đức Phong
