Trúc Diễm -
Hiện đang có hai luồng ý kiến liên quan tới việc nghỉ tết ngắn hay dài, và bên nào cũng có lý lẽ riêng của mình. Song, một số người cho rằng, vấn đề chưa hẳn nằm ở số ngày nghỉ lễ nhiều hay ít. Điều quan trọng là phải giám sát thái độ, hiệu quả làm việc sau tết, tránh tình trạng chúc tụng, lễ hội kéo dài cả tháng trời.
Lo xáo trộn hoạt động kinh doanh
Bộ LĐTB&XH đưa ra hai phương án nghỉ Tết Đinh Dậu là 7 ngày và 10 ngày. Theo Tổng liên đoàn Lao động, việc nghỉ dài ngày đáp ứng được mong muốn của người lao động đồng thời kích cầu tiêu dùng. Ảnh: Thành Hoa
Mới đây, Cục An toàn lao động, thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH), đã lấy ý kiến các bộ ngành về phương án nghỉ Tết Nguyên đán trước khi trình Chính phủ phê duyệt. Theo đó, Bộ LĐTB&XH đưa ra hai phương án nghỉ tết là 7 ngày và 10 ngày.
Phương án thứ nhất, công chức sẽ nghỉ từ ngày 26-1 đến 1-2-2017 (tức 29 tháng Chạp năm Bính Thân đến mùng 5 tháng Giêng năm Đinh Dậu). Do mùng 1 và mùng 2 Tết Âm lịch rơi vào hai ngày cuối tuần, công chức được nghỉ bù vào mùng 4 và mùng 5 tết. Tổng cộng có 7 ngày nghỉ và không hoán đổi.
Đối với phương án thứ hai, công chức nghỉ từ ngày 27-1 đến 5-2-2017 (tức 30 tháng Chạp năm Bính Thân đến mùng 9 tháng Giêng năm Đinh Dậu). Việc hoán đổi ngày nghỉ thực hiện như sau: công chức đi làm thứ Bảy 11-2-1017 bù cho ngày thứ Sáu 3-2-2017, để kỳ nghỉ kéo dài 10 ngày liên tục.
Ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn lao động, cho biết quan điểm của Bộ LĐTB&XH nghiêng về phương án nghỉ tết 7 ngày, vì nghỉ dài ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Trên thực tế, việc nghỉ dài ngày gây nhiều phiền toái cho doanh nghiệp vì mọi hoạt động của doanh nghiệp liên quan tới xuất nhập khẩu đều phải theo lịch của khu vực công chức nhà nước. Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty May Hưng Yên, cho rằng việc công chức nghỉ nhiều sẽ ảnh hưởng rất lớn tới thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa và thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.
Kinh nghiệm nhiều năm cho thấy, dù cơ quan nhà nước có giải thích nghỉ nhiều, nghỉ liền sau đó làm bù vào ngày khác nhưng khi làm bù các công chức cũng không thực sự “làm việc” do còn nhiều hoạt động vui chơi giải trí, tâm trạng uể oải, năng suất lao động thấp. “Tâm lý của tất cả các doanh nghiệp là đề nghị thực hiện phương án nghỉ 7 ngày thôi, không làm bù”, ông Dương nói.
Theo ông Dương, những năm trước nghỉ tết dài, các khách hàng của May Hưng Yên yêu cầu phải giao hàng trước tết những đơn hàng lẽ ra sau tết mới giao, vì họ sợ nhiều khả năng hàng giao không đúng lịch. Cuối cùng người lao động phải làm thêm giờ để giao hàng trước tết, làm xong mới được nghỉ nên ảnh hưởng tới sức khỏe của người lao động. “Cho nên việc nghỉ tết dài ngày làm xáo trộn hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp”, ông Dương nói.
Về việc người lao động mong muốn được nghỉ dài ngày sau một năm làm việc vất vả, ông Dương cho biết lịch nghỉ tết cho nhân viên của công ty không phụ thuộc vào lịch nghỉ của Nhà nước. Ví dụ, tại May Hưng Yên, người lao động ở xa sẽ được nghỉ từ 26 tháng Chạp cho tới 15 tháng Giêng để đỡ kẹt xe, còn lao động ở gần thì nghỉ như lịch bình thường.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), cho biết cộng đồng doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu, mong muốn chỉ nên nghỉ 7 ngày vì tất cả hoạt động của họ đều liên quan tới khối công chức. Sau nghỉ tết, sẽ mất một khoảng thời gian để người lao động bắt kịp với công việc, đơn hàng bị dồn lại, ảnh hưởng tới hoạt động của doanh nghiệp.
Người lao động thích nghỉ dài
Ông Mai Đức Chính, Phó chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, cho hay việc nghỉ dài ngày đáp ứng được mong muốn của người lao động đồng thời kích cầu tiêu dùng như mua sắm, du lịch, vui chơi giải trí và giải quyết được vấn đề ách tắc giao thông.
Theo ông, Bộ LĐTB&XH đưa ra phương án nghỉ tết từ sớm nên sẽ không ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất của doanh nghiệp và doanh nghiệp phải có phương án sản xuất phù hợp. Còn nếu nghỉ ít ngày và không nghỉ liền, công chức nhà nước đi làm thứ Năm và thứ Sáu chỉ để đi chúc tụng, lễ hội rồi sau đó lại nghỉ tiếp thứ Bảy và Chủ nhật. Điều này không giải quyết được vấn đề gì. Do đó, Tổng liên đoàn Lao động mong muốn nghỉ tới 10 ngày.
Liên quan tới năng suất lao động, ông Chính cho rằng dù có cho nghỉ ít thì đến ngày làm việc người lao động cũng không quay lại làm việc, họ sẽ xin nghỉ phép hoặc vì một lý do nào đó mà không đi làm. Do đó, doanh nghiệp cũng không có lao động để làm việc, hoặc nếu đi làm thì cũng không có năng suất cao vì tâm lý ngày tết vẫn còn đó.
Ông Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, cho biết tất cả các ngày nghỉ lễ tết của Việt Nam so với các nước khác không dài hơn, nhưng nếu so với tình hình kinh tế xã hội, năng suất lao động Việt Nam thì nghỉ dài sẽ lãng phí. Nhiều người cho rằng, nghỉ dài sẽ kích thích tiêu dùng, nhưng nền kinh tế có cần kích thích tiêu dùng theo cách này hay không thì chúng ta phải tính toán. Nghỉ quá dài không có tiền lương, thu nhập thì lấy gì để kích cầu tiêu dùng? “Quan điểm của tôi là nghỉ 7 ngày, vừa đảm bảo được truyền thống con người Việt Nam mà vẫn đảm bảo được sự phát triển kinh tế đất nước”, ông Lợi phát biểu.
Ông Trịnh Hòa Bình, Giám đốc Trung tâm Dư luận xã hội (Viện Xã hội học), cho rằng dù có cho lao động nghỉ tết ngắn ngày, để họ đi làm xen kẽ với ngày nghỉ thì năng suất lao động, chất lượng công việc cũng chưa chắc được tăng cao và có thể vẫn diễn ra tình trạng giao lưu, chúc tụng, đi lễ chùa…
Chính vì vậy, ngoài việc quy định ngày nghỉ tết, cơ quan quản lý nhà nước cần có biện pháp giám sát chặt chẽ việc cán bộ công chức đi làm lại sau tết nhằm nâng hiệu quả làm việc. “Chuyện nghỉ 7 ngày hay 10 ngày không quan trọng bằng thái độ ý thức của đối tượng làm việc sau kỳ nghỉ tết”, ông Bình nói.
