(SGTT) - Đến các huyện miền duyên hải của “đất võ” Bình Định như Bình Sơn, Hoài Nhơn… dịp đầu năm, du khách thường thấy những rặng rừa xanh tốt mỡ màng như một làng quê xứ dừa Nam bộ. Và, từ những quả dừa, đã sản xuất ra nhiều sản phẩm như dầu dừa, bánh tráng nước dừa, kẹo dừa… Song, chúng tôi nhớ nhất là lần ăn cơm trưa hôm đó tại nhà một người bạn ở huyện Hoài Nhơn, được thưởng thức món canh dân dã có cái tên trìu mến - bí đỏ nấu với nước dừa.
Theo các chuyên gia về dinh dưỡng, bí đỏ (bí ngô) là loại thực phẩm tốt cho sự phát triển trí não của trẻ em; điều trị bệnh “mau quên” cho người già, nhất là những người bị cận thị, quáng gà, mắt kém… Nguồn vitamin A có trong bí đỏ giúp tăng trưởng xương và sự sinh sản, tham dự vào sự tổng hợp protein, điều hòa hệ miễn dịch và góp phần dinh dưỡng, bảo vệ cho da... Theo đó, bí đỏ thường dùng nấu canh với tôm thịt, canh bí đỏ hầm thịt băm, canh bí đỏ hầm xương, chè bí đỏ đậu xanh, cháo bí đỏ…
Là cán bộ công chức, thời gian nghỉ trưa không nhiều, bạn tôi thường tranh thủ nấu món canh “tốc hành” này vừa thơm ngon, nóng hổi và đầy đủ dinh dưỡng. Để mở đầu món canh, người bạn tôi “xướng” lên hai câu thơ nghe rất bùi tai:
Em về Bình Định cùng anh / Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa
hay là câu thơ:
Ai về đất võ mà xem / Nấu canh bí đỏ lại “chem” nước dừa
Để có được nồi canh bí đỏ nước dừa được “ngon canh ngọt nước”, đúng chất “Bình Định” thì phải chọn quả dừa già, đập bể rồi bào lấy cơm dừa. Sau đó, dùng khăn sạch vắt lấy nước cốt, rồi tiếp tục cho nước vào để vắt lần hai, lần ba (còn gọi là nước giảo).
Chọn bí đỏ loại vừa, đừng non quá mà cũng đừng già quá để món canh bí đỏ ngọt ngon hơn. Gọt vỏ ngoài bằng dao “hai lưỡi” cho nhanh, bỏ phần ruột bí bên trong, rửa sạch, để ráo, thái miếng vừa ăn cho vào xoong đổ “nước giảo” vào nấu.
Một nồi canh bí đỏ nước dừa ngon khi nấu bí vừa chín tới, chỉ nêm với ít muối và cho vào khoảng 1 muỗng đường cát. Đặc biệt, múi mít chín (mít ráo) tách làm hai hoặc làm ba cho vào xoong canh và nấu thêm ít phút. Trước khi nhắc ra khỏi lò, đổ tô nước cốt dừa vào khuấy đều, thế là đã có một nồi canh bí đỏ, nước dừa hấp dẫn.
Nhìn vào xoong canh ta thấy nổi lên màu trắng đục của nước cốt dừa hòa lẫn vào màu vàng đỏ của bí chín; vị béo ngọt của dừa, mùi thơm của mít chín, tất cả tạo thành một hương vị quyến rũ trong tôi không thể nào quên món canh này trong những ngày ở quê hương xứ dừa Hoài Nhơn – Bình Định.
Nhìn chén canh bốc khói với màu sắc hài hòa, bí đỏ ngọt bùi, hương vị đặc trưng thơm ngon, nước canh trong, ngọt ngon, vị vừa ăn hấp dẫn. Với món canh vừa ngon vừa nhanh này bạn nên dùng ngay lúc nóng với cơm trắng để thưởng thức hết vị ngon của nó. Lại thêm, vào lúc giao mùa, Xuân qua Hạ tới, tiết trời oi bức, thưởng thức chén canh bí đỏ thấy trong người khoan khoái, dễ chịu, bao nhiêu mệt nhọc tiêu tan.
Thật đơn giản, thật tiết kiệm chỉ với những thực phẩm quen thuộc và khá rẻ tiền khoảng 20.000 đồng và thời gian chế biến nhanh – gọn nhưng đã giúp bạn mang đến cho cả gia đình một món canh vừa ngon vừa quen, vừa lạ mà cũng vừa bổ dưỡng.
Tiên Sa