Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây qua đường hô hấp và dễ lây nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp ở nơi đông người. Đặc biệt, cúm mùa và Covid-19 dễ khiến người dân chủ quan, nhầm lẫn với các biểu hiện giống nhau như sốt, đau cơ…
- Phòng bệnh cảm, cúm khi giao mùa
- Cẩn trọng với các bệnh thường gặp ở trẻ khi thời tiết giao mùa
- Người dân có thể mua thuốc chữa Covid-19 như mua thuốc cảm cúm trong tương lai
Virus cúm có tốc độ lây lan nhanh
Tại hội thảo về “Bệnh cúm mùa và biện pháp phòng dịch” do Hội Y học dự phòng Việt Nam tổ chức vào ngày 7-9, BS. Nguyễn Ngọc Anh Tuấn, Viện Pasteur TPHCM, cho biết bệnh cúm ở Việt Nam có đặc điểm lưu hành quanh năm nhưng tập trung cao nhất vào mùa Đông – Xuân ở miền Bắc. Tại miền Nam, cúm có cả hai mùa, trong đó mùa hè nhiều hơn, còn đông và xuân ít hơn.
Tuy nhiên, “vừa qua hơi lạ là miền Bắc có ca cúm hơi nhiều hơn bình thường vào mùa Hè. Mọi năm mùa Hè miền Bắc cũng có ca cúm nhưng không nhiều như năm nay”, BS. Tuấn nói.
Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây qua đường hô hấp. Do đó, cúm mùa và Covid-19 dễ khiến người dân chủ quan, nhầm lẫn về triệu chứng bệnh biểu hiện. Bệnh cúm cũng khiến nhiều người nhầm lẫn với cảm mạo phong hàn như sốt, đau đầu, mệt mỏi…
Theo đại diện của Viện Pasteur TPHCM, khi Covid-19 được kiểm soát, cuộc sống trở lại bình thường, mọi người lơ là phòng ngừa nên cúm dễ có nguy cơ bùng phát trở lại. Hiện hai chủng gây bệnh cúm phổ biến là cúm A và cúm B, nhưng phần lớn là cúm A. Bệnh cúm mùa gây đau đầu, đau cơ nhiều hơn so với mắc Covid-19. Đối với Covid-19 có thêm gây mất mùi, mất vị. Đặc biệt, Covid-19 xảy ra ở trẻ em thường nhẹ hơn. Ngược lại, ở trẻ em, phụ nữ mang thai, người già, người có bệnh mạn tính như tim mạch, hen suyễn, đái tháo đường.. nên khi mắc cúm sẽ làm nặng hơn, nguy cơ tử vong cao hơn so với người bình thường.
Nói về tốc độ lây lan của virus cúm mùa, BS. Tuấn cho biết, với người mắc cúm khi hắt hơi, virus bắn đi với vận tốc khoảng 150 km/giờ. Nếu trong phòng lạnh và kín, có người mắc cúm hắt hơi thì những người khác có thể sẽ lây nhiễm trong 1-2 giây.
Về nguyên nhân dẫn đến bất thường của số ca mắc cúm thời gian qua, TS. BS. Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội), cho biết nước ta đang ở thời điểm giao mùa, độ ẩm cao tạo môi trường thuận lợi cho virus cúm hoạt động mạnh. Cúm lây qua giọt bắn, dịch tiết mũi họng, dễ lây nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp ở nơi đông người. Thời điểm tựu trường cũng là lúc trẻ nhỏ, học sinh đến trường, thường xuyên tiếp xúc cộng đồng, khiến nguy cơ nhiễm bệnh tăng cao.
Một nguyên nhân nữa được ghi nhận qua các ca bệnh nhập viện là sự chủ quan của người dân về mức độ nguy hiểm của bệnh, dẫn đến lơ là phòng ngừa cúm trong sinh hoạt hằng ngày, không tiêm ngừa định kỳ để củng cố và duy trì lượng kháng thể. Từ đó dẫn đến nhiều ca biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp… phải thở máy và đối diện với nguy cơ tử vong.
Biến chứng nguy hiểm của cúm mùa
Theo TS. BS. Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết trong thời gian qua, có những ngày Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận 300-500 trẻ xét nghiệm ra dương tính với cúm mùa (cúm A) trong tổng số 4.000-5.000 trẻ vào viện khám. Số trẻ phải nhập viện điều trị có xu hướng gia tăng, có những thời điểm quá tải giường bệnh.
Nếu như trước đây, nhiều người vẫn xem bệnh cúm là bình thường với biểu hiện là sốt, hắt hơi, sổ mũi, đau cơ, có thể điều trị nội trú và tự khỏi. Tuy nhiên, gần đây, khoảng 40% trong số ca mắc cúm nhập viện ở Bệnh viện Nhi Trung ương có biểu hiện về thần kinh với triệu chứng co giật, li bì; thậm chí một số ca bị viêm não.
Hiện nay, số bệnh nhân gặp biến chứng viêm phổi, suy hô hấp chiếm tỷ lệ cao. Cúm còn có thể gây biến chứng viêm tai giữa, viêm cơ tim gây nguy hiểm tính mạng, làm nặng hơn với người có bệnh nền. Có trường hợp nằm viện 2-3 ngày, điều trị ổn định và chuẩn bị xuất viện nhưng lại bất ngờ sốt và có diễn tiến nặng, BS. Hải cho biết.
Ngoài ra, virus cúm có tỷ lệ biến đổi gene khá cao. Khi virus nhân lên sẽ có những sai sót ở hệ thống gene, dùchưa đủ tạo thành chủng cúm mới nhưng độc lực có thể khác, gây ra bệnh nặng hơn.
Để phòng chống bệnh cúm, các bác sĩ khuyến cáo nên tiêm ngừa cúm hằng năm, đặc biệt với những người có nguy cơ cao, trong đó có trẻ em và phụ nữ mang thai nặng, người già trên 65 tuổi, người bệnh mạn tính bởi đây là nhóm có nguy cơ diễn tiến nặng, tử vong cao.
Bên cạnh đó, người dân nên thực hiện các biện pháp phòng dịch như đeo khẩu trang khi tới nơi đông người; rửa tay thường xuyên với xà phòng; vệ sinh mũi, họng hằng ngày bằng nước muối; ăn uống đủ chất và luyện tập thể thao để tăng cường đề kháng, nâng cao thể trạng.
Trước thắc mắc liệu rằng có cần thiết để tiêm vaccine cúm hằng năm, BS. Tuấn cho rằng, virus cúm thường xuyên biến đổi, diễn tiến dịch mỗi năm khác nhau. Hệ thống miễn dịch cơ thể đáp ứng vaccine cúm không bền vững, tầm 18-24 tháng sẽ hết nên cần chủng ngừa nhắc lại hàng năm để củng cố và duy trì lượng kháng thể.
Minh Thảo
Theo Kinh tế Sài Gòn Online
