Chánh Tài -
Chìa khóa chặn đứng ung thư phổi di căn có thể sắp được tìm ra sau khi các nhà khoa học phát hiện một cơ chế liên lạc giữa hai protein làm cho các tế bào ung thư ở phổi phát tán ra các cơ quan khác của cơ thể.
Khối u ung thư phổi. Ảnh: Getty Images
Ngày 24-11, trang web của Đại học York (york.ac.uk) của Anh đưa tin các nhà khoa học ở trường này và Đại học Texas (Mỹ) vừa xác định được rằng một protein, được đặt tên PAQR11, bên trong phức hợp Golgi của tế bào ung thư ở phổi nhận tín hiệu từ một protein khác, được gọi là Zeb1. Hoạt động liên lạc giữa hai protein này khiến các túi màng bên trong phức hợp Golgi thay đổi hướng di chuyển, từ đó làm biến dạng lớp vỏ của các tế bào ung thư, khiến chúng bị tách ra khỏi một vị trí cố định trong phổi và di chuyển đến các khu vực khác của cơ thể.
Nói ngắn gọn, cơ chế liên lạc giữa hai protein trên đã kích hoạt thay đổi ở cấu trúc của lớp vỏ tế bào ung thư ở phổi, khiến nó thay đổi từ trạng thái gắn chặt ở phổi sang trạng thái mất ổn định và di chuyển tự do trong cơ thể.
Phức hợp Golgi hay còn gọi là bộ máy Golgi (Golgi apparatus) được ví như là “bưu điện của tế bào” vì đó là nơi tiếp nhận, “đóng gói” các protein vào các túi màng để vận chuyển chúng đến những nơi khác bên trong tế bào hoặc những khu vực khác bên ngoài tế bào.
Tiến sĩ Daniel Ungar ở Khoa Sinh vật học của Đại học York nói: “Chúng ta hãy hình dung tế bào ưng thư có cấu trúc như một chiếc lều. Chiếc lều này được cố định hai bên để giữ hình dạng của nó và được neo chặt vào mặt đất để bảo đảm an toàn cho những thứ nằm bên trong nó. Nó không thể chuyển động được cho đến khi cấu trúc của nó bị biến đổi ở một mức độ nào đó. Để di chuyển lều, chúng ra phải sắp đặt lại những thứ bên trong nó và nhổ các cọc neo. Quy trình tương tự cũng diễn ra với tế bào ung thư ở phổi khi nó phát tán ra khắp cơ thể. Có nghĩa là các rìa bên ngoài của tế bào ung thư ở phổi bị biến đổi khiến nó không thể neo chặt tại một vị trí nữa và di chuyển đến nhiều nơi khác của cơ thể”.
Các phát hiện mới này có thể dẫn đến các liệu pháp điều trị mới đối với ung thư phổi bằng cách tập trung tấn công cơ chế liên lạc đặc biệt giữa protein PAQR11 và protein Zeb1 trong tế bào ung thư phổi, chặn đứng nguy cơ di căn.
Tiến sĩ Ungar cho rằng giờ đây, giới y học hoàn toàn có khả năng phát triển một loại thuốc can thiệp vào cơ chế liên lạc này. “Giai đoạn tiếp theo của nghiên cứu này là tìm cách tấn công cơ chế liên lạc này mà không gây tổn hại đến các hoạt động bình thường ở các tế bào không bị ung thư”, tiến sĩ Ungar nói.
Nghiên cứu của các nhà khoa học ở Đại học York và Đại học Texas được thực hiện với sự tài trợ của Viện Y tế quốc gia Mỹ, Hiệp hội Ung thư Mỹ và Viện Nghiên cứu ngăn ngừa ung thư Texas.
Trong một diễn bán khác, hôm 26-11, Bộ Khoa học, Công nghệ thông tin và Truyền thông Hàn Quốc thông báo một nhóm nhà khoa học Hàn Quốc đã phát hiện một loại protein mới liên quan đến việc gây ra ung thư phổi.
Nhóm nhà khoa học này, do nhà nghiên cứu Lee Chang-hwan ở Đại học Y khoa Ulsan đứng đầu, phát hiện thấy rằng protien USE1 xuất hiện nhiều trong DNA ở các bệnh nhân ung thư phổi. Báo cáo nghiên cứu của nhóm này cho biết: “Các protein USE1 xuất hiện quá mức ở bệnh ung thư phổi và những biến đổi gen sai nghĩa (missense mutation) ở USE1 khiến thời gian phân rã protein này kéo dài, thúc đẩy tiến trình hình thành khối u”.
Ông Lee Chang-hwan nói: “Điều quan trọng của cuộc nghiên cứu này là chúng tôi đã phát hiện ra một protein cốt lõi liên quan đến ung thư phổi”. Bộ Khoa học, Công nghệ thông tin và Truyền thông Hàn Quốc cho biết phát hiện trên sẽ được sử dụng để phát triển các loại thuốc mới điều trị ung thư phổi.
