Mỗi năm, lượng tiền du khách tiêu dùng tại Việt Nam là 9 tỉ đô la Mỹ, tại Philippines là 7 tỉ, tại Cambodia 4 tỉ, Malaysia 10 tỉ, Indonesia 13 tỉ, Singapore 20 tỉ, tại Myanmar là 2 tỉ đô la.
Trong khi đó, du khách tiêu đến 57 tỉ đô la Mỹ tại Thái Lan, đứng vào hàng thứ nhất tại châu Á. Thái Lan đứng ngay sau ba nước dẫn đầu danh sách địa điểm du khách tiêu nhiều tiền nhất là Pháp với 61 tỉ, Tây Ban Nha với 68 tỉ, và cao nhất là Mỹ với 211 tỉ. Trong đó, mức chi tiêu ấn tượng tại Thái Lan làm cho người ta không khỏi thán phục hệ sinh thái du lịch nhằm thu hút tiền của khách đến nơi đây.
Nói không với “nạn chặt chém”
Số liệu mà Tổ chức Du lịch Thế giới thuộc Liên Hợp Quốc đưa ra cho năm 2017 và trang thống kê HowMuch tổng hợp cho thấy sức hút tiêu tiền tại Thái Lan đã vượt Macao (36 tỉ đô la Mỹ), Nhật Bản (34 tỉ), Hồng Kông (33 tỉ), Trung Quốc (33 tỉ). Lượng du khách hàng năm đến Thái vượt 40 triệu người, đông hơn một nửa dân số của nước này.
Phóng viên Nikki Ekstein của Bloomberg đã lý giải sức hấp dẫn của hệ sinh thái du lịch Thái Lan một cách rất đơn giản: giá cả phải chăng. Nguyên tắc đầu tiên của những người làm du lịch Thái Lan là không bao giờ “chặt chém”, lẽ dĩ nhiên làm cho du khách yên tâm cho dù mới đặt chân lần đầu lên đất Thái. Một bữa ăn tại nhà hàng Nalm ở Bangkok tốn 60 đô la Mỹ, nhưng lại là nhà hàng đứng thứ 49 trong số 50 nhà hàng tốt nhất thế giới. Giá phòng một ngày tại khách sạn Anantara Siam chỉ là 150 đô la Mỹ, mặc dầu đó là loại khách sạn 5 sao tốt nhất nhìn ra quang cảnh đồng quê và bữa điểm tâm miễn phí rất cầu kỳ và cao cấp. Giá mua một bức tượng coi nạm ngọc cũng còn rẻ hơn một bữa ăn nhanh trong nhà hàng McDonald’s ở New York.
Rebecca Mazzaro, một chuyên gia của hãng thời trang ATJ, nhận xét: “Ở Thái Lan, luôn có thứ phù hợp với túi tiền của mỗi người, từ một bữa ăn đường phố giá rẻ cho đến cả một hòn đảo tư nhân riêng biệt, một sự đa dạng hiếm có”. Bà Mazzaro nhận định không có gì lạ khi người ta tìm đến và tiêu cả núi tiền ở Thái Lan.
Chỉ số Global Destination Cities Index năm 2017 của công ty thẻ MasterCard xếp hạng Bangkok đứng vào hàng thứ nhất những thành phố sử dụng thẻ thanh toán này suốt ba năm liên tục. Một nghiên cứu khác cho biết những người sử dụng MasterCard đã chi tiêu bình quân 173 đô la Mỹ mỗi ngày tại Bangkok, 537 đô la tại Dubai, và 286 đô la tại Singapore. Phuket, một hòn đảo du lịch nổi tiếng Thái Lan đứng vào hàng 12 những thành phố sử dụng thẻ thanh toán này. Một nghiên cứu khác dự báo mức chi tiêu du lịch năm nay sẽ còn cao hơn năm ngoái 14%, và điều này thúc đẩy Thái lan tiếp tục hoàn thiện hệ sinh thái của mình bằng việc đầu tư vào những công trình mũi nhọn mới.
Chú trọng yếu tố môi trường
Những điểm du khách tiêu tiền nhiều nhất hiện nay chủ yếu nằm ở phương Tây, thêm vào đó là Nhật Bản, Thái Lan và Ma Cao ở châu Á. Ở Phi châu và Trung Đông, chỉ một nhóm rất ít quốc gia có mức chi tiêu du lịch đủ lớn để xuất hiện trên bản đồ thống kê của HowMuch. Khách du lịch cũng tiêu tiền nhiều hơn tại các nước ở Bắc bán cầu, ngoại trừ hai nước Úc (42 tỉ đô la) và New Zealand (10 tỉ đô la). Điều này phần nào chỉ ra nhu cầu từ du khách luôn đòi hỏi nước sở tại phải có một môi trường sống ở tiêu chuẩn tương đối cao.
Một hệ sinh thái du lịch hoàn chỉnh luôn quan tâm đến môi trường và rất nhiều thành phố đã đánh mất du khách bởi môi trường suy thoái. Đôi lúc sự xuống cấp của môi trường đến từ chính hoạt động khai thác du lịch mà Thái Lan cũng là một thí dụ điển hình. Bãi biển Maya Bay nổi tiếng nhờ bộ phim The Beach có Leonardo DiCaprio đóng vai chính năm 2000, đã bị hủy hoại trầm trọng vì quá tải đến nỗi chính quyền sở tại phải quyết định ngừng hoạt động bốn tháng để phục hồi môi trường. Khu du lịch Phuket cũng bắt đầu suy thoái với sự giảm sút các loài rùa biển nổi tiếng và chính phủ phải thiết lập hạ tầng du lịch thông minh để cứu vãn tình hình.
Mức chi tiêu du lịch lên đến hàng chục tỉ đô la mỗi năm thực sự làm một con số khổng lồ. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm của các nước dẫn đầu trong ngành du lịch, Việt Nam vẫn có thể có hệ sinh thái du lịch hiệu quả, lành mạnh để trở thành địa điểm tiêu tiền đầy thu hút đối với khách du lịch thập phương.
Hoàng Xuân Phương
