HOÀNG XUÂN PHƯƠNG -
Ứng dụng thực tế ảo (vitual reality) đã đi vào thể thao, mà ban đầu là nhằm tăng cường năng lực cho vận động viên trong việc rèn luyện kỹ năng, thực hành và nắm bắt chiến thuật.
Ứng dụng thực tế ảo cho phép vận động viên xuất hiện trên màn hình như một người thật trên sân bóng hay sàn thi đấu, quan sát đối thủ thật, đồng đội thật, khán giả thật và từ đó vận động viên tự lượng sức mình để đưa ra những quyết định dứt khoát và đúng lúc. Thực tế ảo không chỉ giúp cho vận động viên “nhìn thấy và quyết định” mà nó còn giúp cho cặp mắt, đôi tai, khuôn mặt, cử chỉ và cơ bắp của họ vận động để thực hiện những quyết định một cách tối ưu, cho dù họ không thực sự hiện diện trên sân đấu lúc đó. Người ta gọi đó là tác động “nhúng”, vì thế khi vận động viên xem cũng là lúc họ tập luyện.
Việc tập luyện bằng thực tế ảo được Cơ quan Hàng không và Không gian (NASA) áp dụng cho các phi hành gia suốt 20 năm nay trong các phòng kính với đủ loại trang bị phức tạp. Nhưng nay, một số liên đoàn thể thao đang âm thầm áp dụng, nhờ vào các loại kính thực tế ảo và phần mềm ứng dụng dành riêng cho từng môn đấu, thậm chí cho từng trận đấu.
Đi đầu trong công khai tập luyện bằng công nghệ thực tế ảo là ba đội bóng bầu dục Dallas Cowboys, Tampa Bay Buccaneers và New England Patriot (Mỹ). Các trường đại học Mỹ như Vanderbilt, Dartmouth, Clemson, Arkansas, Auburn, và Stanford cũng cho biết họ đang nhúng công nghệ thực tế ảo vào các môn thể thao. Trong khi đó, các đội bóng nổi tiếng không để lộ các phương pháp tập luyện mới này, nhưng kết quả họ trình diễn trên sân cỏ lại không thể dấu giếm.
EON Sports là công ty cung cấp nhiều phần mềm ứng dụng thực tế ảo cho các giải đấu chuyên nghiệp và cho rèn luyện thể thao thông thường ở các trường trung học và đại học. Người sáng lập EON Sports năm 2005 là Brendan Reilly, lúc đó là sinh viên trợ lý huấn luyện cho đội bóng bầu dục của trường Đại học Kansas, Mỹ.
Lúc đầu, EON Sports chỉ cung cấp những đoạn quay thực tế ảo 360 độ cho những câu lạc bộ. Đến năm 2009, khi Reilly chuyển đến làm trợ lý tại Illinois State, huấn luyện viên trưởng của đội, Tim Jankovich, đưa toàn bộ nội dung thực tế ảo vào chương trình huấn luyện. Năm 2013, ứng dụng thực tế ảo EON Reality chính thức xuất hiện và tháng 2 năm sau được triển khai cho các trường học.
Ứng dụng EON Reality cho phép cầu thủ quan sát toàn bộ sân thi đấu thật với cả 22 con người thật. Một khi cầu thủ chú ý vào một điểm nào đó thì bộ thiết bị Sidekiq mang trên đầu sẽ phân tích ngay động tác của người cầm bóng hay người đón bóng để giúp cầu thủ đưa ra ngay quyết định phải làm gì. Quá trình này lâu dần trở thành một thứ phản xạ kịp thời. Tương tự với EON Reality còn có ứng dụng Strivr vừa ra mắt năm nay, của Derek Belch.