(SGTT) - Ephesus (Ephesos) là một trong những thành phố cổ nổi tiếng của Thổ Nhĩ Kỳ. Thành phố được hình thành hơn 3.000 năm trước và từng giữ vai trò chính trị, kinh tế và văn hóa quan trọng dưới thời La Mã.
- Khám phá hồ muối lớn thứ hai của Thổ Nhĩ Kỳ
- Dạo bước ngắm phố cổ Odunpazari ở Thổ Nhĩ Kỳ
- Khám phá ‘thành phố ngầm’ Ozkonak ở Thổ Nhĩ Kỳ
Trong thời kỳ cực thịnh, Ephesus kiểm soát đầu phía Tây của tuyến thương mại lớn nối châu Á với Địa Trung Hải, dọc theo thung lũng sông Cayster, đồng thời dễ dàng tiếp cận các tuyến đường khác qua sông Hermus (nay là Gediz) và Maeander (nay là Büyük Menderes).
Dù trải qua nhiều biến động lịch sử, Ephesus vẫn để lại dấu ấn qua kiến trúc và những công trình quy mô, tiêu biểu như nhà hát ngoài trời có sức chứa hơn 20.000 người, thư viện Celsus, quảng trường, sân vận động và các cung điện.
Ephesus từng bị tàn phá và chìm trong quên lãng qua nhiều thế kỷ. Đến năm 1863, kiến trúc sư người Anh John Turtle Wood với sự tài trợ của Bảo tàng Anh, đã đầu tìm kiếm đền Artemis - công trình nổi tiếng của thành phố. Năm 1869, ông phát hiện nền lát đá của ngôi đền, nhưng cuộc khai quật dừng lại vào năm 1874.
Năm 1895, nhà khảo cổ người Đức Otto Benndorf tiếp tục khai quật. Ba năm sau, ông sáng lập Viện Khảo cổ Áo, đơn vị hiện vẫn đóng vai trò hàng đầu trong nghiên cứu và bảo tồn Ephesus. Sau hơn 150 năm nghiên cứu, nhiều công trình cổ đã được phát lộ và bảo tồn, biến Ephesus thành một trong những khu di tích khảo cổ quy mô bậc nhất khu vực Địa Trung Hải.
Một trong những công trình nổi bật nhất là đền Artemis (Artemision), được xem là một trong bảy kỳ quan thế giới cổ đại. Ngôi đền được xây dựng lại dưới triều vua Croesus của Lydia, với hàng cột đá đồ sộ và các chi tiết điêu khắc tinh xảo.
Hiện nay, dấu tích của đền không còn nguyên vẹn, nhưng những hiện vật khai quật được đang được lưu giữ tại Bảo tàng Khảo cổ Ephesus ở Selçuk, Bảo tàng Ephesos ở Vienna (Áo) và Bảo tàng Anh.
Du khách đến Ephesus thường ấn tượng với hàng cột đá, tượng điêu khắc đổ nát dọc con đường chính dài hơn 3 km, cũng như cảnh những chú mèo hoang tự do dạo chơi trong khu di tích.
Khí hậu Ephesus ôn hòa, chia làm bốn mùa rõ rệt. Mùa xuân (tháng 4-5) và mùa thu (tháng 10-11) là thời điểm lý tưởng để tham quan, khi thời tiết mát mẻ, thuận lợi cho việc đi lại. Du khách có thể đến đây bằng xe buýt, tàu hỏa từ các thành phố lớn của Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhờ giá trị lịch sử, khảo cổ và cảnh quan đặc sắc, Ephesus trở thành điểm đến nổi tiếng, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm, đồng thời là minh chứng sống động cho một giai đoạn huy hoàng của nền văn minh La Mã cổ đại.
