(SGTT) – Bệnh nhân mắc Covid-19 không nên tự ý mua và sử dụng các loại thuốc điều trị vô tội vạ, dẫn đến tiền mất tật mang. Trong quá trình điều trị Covid-19, mỗi người có một cơ địa và bệnh lý mức độ khác nhau, khi sử dụng thuốc cần có sự chỉ định về liều lượng của các bác sĩ.
- Sự khác nhau giữa miễn dịch tạo ra do mắc Covid-19 và tiêm vắc-xin
- Cách dùng thuốc an toàn cho các F0 đang điều trị tại nhà
- [Trực tiếp] Hướng dẫn chăm sóc tại nhà cho người nhiễm Covid-19
F0 “thủ” sẵn thuốc phòng bệnh trở nặng
Trong thời gian vừa qua, Sở Y tế TPHCM đã có nhiều văn bản cập nhật hướng dẫn điều trị người mắc Covid-19 cách ly tại nhà, giúp giảm gánh nặng cho hệ thống điều trị tại các bệnh viện. Trong toa thuốc điều trị, có các loại thiết yếu như thuốc hạ sốt, thuốc nâng cao thể trạng (vitamin, chất dinh dưỡng vi lượng, các thuốc y học cổ truyền). Ngoài ra, có thể bổ sung các thuốc kháng viêm corticoid và kháng đông dạng uống trong một số tình huống có chỉ định.
Tuy nhiên, hiện nhiều bệnh nhân mắc Covid-19 (F0) không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ như sốt, đau họng… đã tự ý mua các loại thuốc kháng đông như Rivaroxaban và thuốc kháng viêm như prednisolone, methylprednisolone… để "thủ", phòng thân khi bệnh trở nặng.
Trả lời vấn đề này, trong buổi tư vấn trực tuyến "Hướng dẫn chăm sóc tại nhà cho người nhiễm Covid-19" do Sài Gòn Tiếp Thị tổ chức với sự đồng hành của Công ty Traphaco vào ngày 19-9, TS. DS Nguyễn Quốc Hòa, Giảng viên Khoa Dược lâm sàng, Trường Đại học Y Dược TPHCM, cho biết “Bệnh nhân nên biết cách dùng thuốc đúng lúc để hạn chế đi tác dụng phụ. Nếu trường hợp chưa có triệu chứng, thậm chí triệu chứng nhẹ, bệnh nhân không cần phải dùng thuốc”.
Người bệnh có thể dùng một số phương pháp không dùng thuốc nhưng vẫn mang lại hiệu quả như uống nhiều nước có thể giảm sốt, giảm ho, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để giúp cơ thể có thêm sức chống chọi với bệnh.
Ngoài ra, hai dụng cụ không thể thiếu với mỗi người bệnh để theo dõi sức khỏe là nhiệt kế và máy đo SpO2 (đầu ngón tay). Trong quá trình cách ly và điều trị tại nhà, bệnh nhân cần theo dõi nhiệt độ và SpO2 thường xuyên, chú ý cách sử dụng các thiết bị y tế để không bị sai số. Với nhiệt kế thủy ngân nên vẩy mạnh để cột thủy ngân dưới vạch 36 độ C mới bắt đầu đo. Máy đo SpO2 phải đo đúng chiều ngón tay, móng tay phải cắt ngắn và không được sơn móng để kết quả đo chính xác.
TS. Quốc Hòa lưu ý với trường hợp bệnh nhân bị sốt trên 38,5 độ C, có thể dùng 1 viên paracetamol để hạ sốt. Nếu SpO2 giảm dưới 95%, phải liên hệ với tổ y tế địa phương để chuyển vào cơ sở y tế theo dõi. Trong trường hợp chưa liên hệ được với nhân viên y tế, có thể dùng gói thuốc B và tiếp tục liên hệ hoặc gọi 1022 để được tư vấn kịp thời.
Cẩn trọng khi tự mua thuốc điều trị Covid-19
TS. Quốc Hòa nhấn mạnh việc mua thuốc theo đơn điều trị Covid-19 tại nhà phải rất cẩn thận. Một số đơn thuốc có các nhóm thuốc như theo khuyến cáo của Sở Y tế TPHCM nhưng không dặn dò cách dùng đúng, khiến bệnh nhân sử dụng thuốc sớm, chẳng hạn như việc dùng corticoid sớm sẽ không có lợi.
Một số đơn thuốc có thể cho rất nhiều thuốc, trong đó có cả những thuốc không được khuyến cáo dùng. Điều này dẫn đến tình trạng lợi bất cập hại vì có càng nhiều thuốc, bệnh nhân dễ gặp tác dụng phụ do thuốc hơn. Một số trường hợp dùng những toa thuốc trên các trang mạng xã hội đã phải nhập viện để điều trị tác hại của thuốc gây ra.
Người bệnh muốn dùng thuốc đông y như Ngân kiều tán, Nhân sâm bại độc… cần có tham vấn với bác sĩ y học cổ truyền. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể tận dụng một số cây cỏ gia vị để giảm triệu chứng.
- Ho có thể sử dụng chanh (1 trái), gừng (khoảng 12 lát), mật ong (1 muỗng) pha với 100ml nước nóng; hay dùng nước ép lá húng chanh (tần dày lá) và mật ong; hoặc củ cái trắng và gừng tươi, mật ong; súc nước muối ấm.
- Sốt nên uống nhiều nước, nước oresol, nước dừa cũng tốt cho sức khỏe hoặc nấu cháo cảm gồm gạo, trứng, lá tía tô và gừng.
Minh Thảo
Để biết cách sử dụng thuốc điều trị Covid-19 an toàn, bạn đọc có thể tham khảo cuốn sổ tay “Sử dụng thuốc an toàn tại nhà cho người nhiễm Covid-19” được thực hiện bởi nhóm giảng viên và sinh viên của khoa Dược, Trường Đại học Y Dược TPHCM. Cuốn sổ tay có hướng dẫn cụ thể, kèm hình minh họa để giúp bệnh nhân hiểu hơn cách dùng các gói thuốc điều trị Covid-19 và những loại thuốc khác đúng cách, đúng thời điểm, cũng như giảm tác dụng phụ của thuốc. Bạn đọc có thể tải miễn phí tại đây.