Nhiều phụ nữ cho biết rằng, trong cuộc sống gia đình, tuy vẫn yêu chồng, nhưng họ không còn thiết tha chuyện chăn gối, hoặc có người tuy vẫn đáp ứng nhiệt tình trong hoạt động tình dục, nhưng lại không bao giờ đạt được niềm vui. Có nhiều nguyên nhân gây ra chứng lãnh cảm này ở phụ nữ...
Người phụ nữ bị lãnh cảm là người không cảm thấy hứng thú hoặc gần như không có hứng thú gì trong sinh hoạt tình dục. Có người còn cảm thấy e ngại hoặc ghê sợ chuyện tình dục.
Các nhà khoa học cho rằng sự suy giảm hưng phấn tình dục ở phụ nữ có thể do rối loạn ở trên trục nội tiết vùng dưới đồi-tuyến yên-sinh dục. Đặc biệt, mức độ giảm testosterone trong huyết thanh, chẳng hạn như có thể xảy ra sau khi dùng liệu pháp hóa trị hoặc xạ trị, cũng gây ra vấn đề tình dục, bao gồm giảm ham muốn tình dục.
Trong các nguyên nhân gây ra lãnh cảm, được đề cập đến nhiều nhất là nguyên nhân nội tiết sinh dục nữ, nội tiết của buồng trứng.
Khi buồng trứng hoạt động nội tiết kém thì sự kích thích về ham muốn tình dục cũng bị kém theo. Bên cạnh đó, các tuyến nhờn ở đường sinh dục cũng giảm xuất tiết khiến bộ phận sinh dục nữ bị khô và khi quan hệ với chồng bị khó khăn, giảm hoặc mất cảm giác, thậm chí bị đau, gây trở ngại cho sự tạo thành cảm hứng.
Những sang chấn thần kinh và tâm thần đều có thể ảnh hưởng đến hoạt động nội tiết của buồng trứng, sau đó ảnh hưởng trực tiếp đến sự kích thích thần kinh đối với cơ quan sinh dục. Trong thực tế, những phụ nữ bị căng thẳng, lo lắng kéo dài, có thể bị mất kinh do giảm hẳn hoạt động nội tiết liên quan đến sinh dục.
Ngoài ra, rối loạn chức năng tình dục do thuốc cũng đáng được quan tâm. Như các thuốc đối kháng dopamine, các loại thuốc antiandrogens, các loại thuốc hướng tâm thần có các hiệu ứng không đặc hiệu như an thần và những thay đổi trong chức năng nhận thức...
Người ta phân biệt hai loại lãnh cảm:
- Lãnh cảm đích thực: trạng thái bệnh lý do một khiếm khuyết về sinh lý hoặc yếu tố thần kinh và tâm trí.
- Lãnh cảm hình thức: do không được kích thích đủ để đạt tới cảm xúc ham muốn tình dục. Trong trường hợp này thì phụ nữ bị lãnh cảm là do người đàn ông vụng về.
Theo các nhà tình dục học, có ba yếu tố giúp cơ thể tạo nên sự hưng phấn tình dục: ăn uống hợp lý và đầy đủ các dưỡng chất cần thiết, vận động cơ thể, ngủ đủ giấc và giấc ngủ đạt yêu cầu.
Những thực phẩm được khuyên dùng là chuối, dâu tây, trái bơ, hạnh nhân, quả sung ngọt, cam, một số trái cây khác, và hải sản để tăng cường năng lực tình dục. Một số chất béo cần thiết cho hoạt động tình dục, có trong các loại đậu, hạt, dầu ô liu và cá hồi. Sô cô la đen có chứa phenylethylamine, một endorphin quan trọng trong quan hệ tình dục, có thể làm tăng ham muốn tình dục ở phụ nữ. Các loại gia vị cay ấm như ớt, gừng, nghệ, quế, hành tím, hành tây, tỏi... cũng rất có ích cho các trường hợp suy giảm tình dục.
[box type="download"] Những món ăn có ích theo Đông y
1. Lãnh cảm do thận âm hư: có các triệu chứng như âm đạo khô, giao hợp đau rát, phiền muộn, dễ cáu giận, hoa mắt, chóng mặt, đau lưng mỏi gối, lòng bàn tay, bàn chân nóng, khát nước, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ, chất lưỡi đỏ...
Nên dùng các món ăn: chim bồ câu hầm câu kỷ tử (câu kỷ tử 60 g, chim bồ câu 1 con, rượu 10 ml, nước, gia vị đủ dùng); canh lươn đậu đen, hà thủ ô (lươn 90 g, đậu đen 90 g, hà thủ ô chế 9 g, gừng tươi 2 lát, táo đỏ vài quả).
2. Lãnh cảm do thận dương hư: có các triệu chứng như âm đạo khô rát, ngại sinh hoạt tình dục, giảm sút ham muốn và khoái cảm. Tay chân lạnh, sợ lạnh, hoa mắt, chóng mặt, đau lưng, mỏi gối, đại tiện lỏng, tiểu tiện trong, chất lưỡi nhạt.
Nên dùng các món ăn: nhộng rang lá chanh (200 g nhộng, vài lá chanh, củ hành tím, hạt nêm, đường, nước mắm, dầu ăn); canh hải sâm, rau cần tây (hải sâm 100 g, cần tây 50 g, câu kỷ 10 g, gừng 10 g, hành 10 g, muối một ít, dầu lượng thích hợp); hải sâm hầm thịt dê (hải sâm khô 50 g, thịt dê tươi 100 g, gia vị, nước đủ dùng).
3. Lãnh cảm do khí huyết hư: có các triệu chứng như âm đạo khô rát, toàn thân mệt mỏi, sắc mặt trắng nhạt hoặc vàng úa, người mệt mỏi, không có sức, khó thở, hồi hộp, tim đập mạnh, dễ vã mồ hôi, ăn ngủ kém, đại tiện lỏng nát, miệng nhạt, chất lưỡi nhạt.
Nên dùng các món ăn: cháo thịt bò, rau cần, cà rốt (rau cần một mớ, thịt thăn bò 100 g, gạo tẻ ngon 50 g, cà rốt 1 củ, hành hoa, nước, gia vị đủ dùng); canh tim hầm củ dền (1 quả tim heo khoảng 350 g, củ dền 200 g, khoai tây 200 g, 1 củ hành tím, hạt nêm, bột ngọt, muối, đường, tiêu, nước mắm ngon, hành lá thái nhỏ); thịt trai nấu hạt sen, ý dĩ (thịt trai 100 g, hạt sen, ý dĩ 40 g, gia vị, nước đủ dùng); canh táo đỏ nấu đậu phộng (táo đỏ, đậu phộng, đường phèn mỗi thứ 3 g); nước nho, chè xanh, mật ong (nho tươi 250 g, chè xanh 25 g, gừng tươi 15 g, mật ong vừa đủ).
4. Lãnh cảm do can khí uất: có các triệu chứng như âm đạo khô, đau rát khi giao hợp, mất ngủ thường xuyên, dễ cáu giận, hoa mắt, chóng mặt, ngực bụng đầy tức, đau tức vùng hông sườn, hay thở dài, kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh, miệng đắng.
Nên dùng các món ăn: canh tâm sen, lòng đỏ trứng gà (tâm sen tươi 10 g, lòng đỏ trứng gà (dùng trứng tươi là tốt nhất) 2 cái, giấm và nước, gia vị đủ dùng); nghêu xào hoa hẹ (nghêu 500 g, hoa hẹ 300 g, tỏi băm, hạt nêm, nước mắm, dầu ăn, ớt).[/box]
Lương y Đinh Công Bảy
(Tổng thư ký Hội Dược liệu TPHCM)
