Vũ Yến -
Nắm bắt tâm lý lo lắng cho sức khỏe của nhiều người trước tình trạng môi trường ô nhiễm, thực phẩm kém an toàn, nhiều công ty đang giới thiệu các sản phẩm thải độc cấp tế bào. Tuy nhiên, theo chuyên gia dinh dưỡng và chuyên gia thực phẩm, hiện chưa có chứng minh đầy đủ, khoa học về khả năng thải độc cũng như tính an toàn của các sản phẩm này.
Loại bỏ các độc tố?
Chị Chi, 45 tuổi, nhà ở quận Thủ Đức, TPHCM cho biết ba tháng gần đây, theo lời quảng cáo trên một trang web, chị đã mua sản phẩm thải độc tế bào D. Theo quảng cáo, các tinh chất tự nhiên trong sản phẩm sẽ giúp thải hết các độc tố tích tụ sâu nhất trong cơ thể, tức là trong từng tế bào, giúp tránh ung thư và mọi bệnh tật.
“Giờ môi trường khói bụi, ô nhiễm khắp nơi, rau-củ-quả, cá, tôm, thịt gì cũng có nguy cơ mất an toàn, độc hại vì vậy cứ dùng sản phẩm thải độc cho yên tâm. Tôi sử dụng thử nghiệm trước, nếu thấy có tác dụng sẽ mua cho chồng và các con sử dụng luôn”, chị Chi cho biết.
Trường hợp của chị Kim nhà ở quận Phú Nhuận thì khác. Chị Kim cho biết, thời gian gần đây chị thấy mẹ mình, năm nay 80 tuổi, ngày nào cũng uống sản phẩm thải độc tế bào R. Chị hỏi thì mẹ chị bảo được người quen giới thiệu nên mua sử dụng thử xem có tác dụng không.
“Mẹ tôi có tuổi rồi nên sử dụng sản phẩm phải thận trọng. Tôi lên mạng tìm hiểu nhưng cũng chỉ thấy các nơi bán hàng quảng cáo, giới thiệu công dụng sản phẩm chứ chưa thấy thông tin xác nhận, công trình nghiên cứu của cơ quan chức năng, tổ chức uy tín khẳng định. Đọc quảng cáo thì thấy nhiều tác dụng nhưng thực hư ra sao thì chịu”, chị Kim lo lắng.
Theo ghi nhận của Sài Gòn Tiếp Thị, hiện nay tại một số nhà thuốc và trên các trang web bán hàng có giới thiệu, quảng cáo một số sản phẩm thải độc tế bào. Các sản phẩm này được khẳng định là chiết xuất từ các thành phần tự nhiên như BroccoRaphanin (tinh chất bông cải xanh), Theracurmin (tinh chất củ nghệ) và Redivivo (tinh chất cà chua). Sau khoảng 1-3 tháng sử dụng sẽ có nhiều tác dụng như tăng sức đề kháng, tinh thần vui vẻ, phấn chấn, da sáng, hết mụn, ăn ngon, ngủ ngon, giảm đau đầu. Đặc biệt, sản phẩm sẽ thải các chất độc tồn tại trong từng tế bào, làm sạch mọi ngóc ngách của cơ thể, bảo vệ tế bào khỏi các tác nhân gây hại, giúp tránh ung thư và bệnh tật.
Hay có sản phẩm được khẳng định sẽ giúp cơ thể hoạt động tối ưu bằng cách hỗ trợ loại bỏ độc tố ra khỏi tế bào và bộ phận chính của cơ thể như thận, gan, máu, đường tiêu hóa và da, giúp giảm cân, tăng cường sinh lực và tăng dáng vẻ tươi trẻ. Một sản phẩm còn được giới thiệu có tác dụng là ngăn ngừa tình trạng nhiễm độc do nhiều nguyên nhân khác nhau, hỗ trợ điều trị tình trạng nhiễm độc mãn tính và nghiêm trọng từ các kim loại nặng, phóng xạ và các sản phẩm của ngành công nghiệp hóa chất, ngăn ngừa các bệnh của hệ tim mạch…
Các sản phẩm này phần lớn có xuất xứ từ nước ngoài như Mỹ, Thụy Sĩ. Ngoài ra có sản phẩm được giới thiệu công nghệ, nguyên liệu từ nước ngoài nhưng sản xuất tại Việt Nam. Giá bán khoảng 300.000 đồng đến 1,7 triệu đồng/hộp hay lọ.
Điều đáng nói là, các sản phẩm này còn được giới thiệu, quảng cáo bởi một số diễn viên nổi tiếng và phó giáo sư, tiến sĩ hiện đang công tác tại bệnh viện, viện dinh dưỡng trong các bài báo được đăng tải rộng rãi, có trích dẫn các số liệu ung thư ngày càng tăng cũng như việc cần thiết phải sử dụng các sản phẩm thải độc tế bào.
Có thể gây rối loạn
Tiến sĩ Phan Thế Đồng, giảng viên khoa Khoa học công nghệ của trường Đại học Hoa Sen TPHCM, trưởng dự án an toàn thực phẩm, cho biết đọc thành phần của một số sản phẩm thải độc tế bào thì thấy gồm ba chất là broccoRaphanin, theracurmin và redivivo (lycopene). Trong các sản phẩm này cần lưu ý đến chất broccoRaphanin vì nếu dùng nhiều thì sẽ có tác dụng phụ. Sử dụng nhiều sẽ sinh ra các thể ô xy hoạt tính, có thể gây ra những rối loạn chuyển hóa cho tế bào.
Thực tế các chất nói trên chủ yếu chỉ có tác dụng chống ô xy hóa cho tế bào, từ đó có công dụng ngăn ngừa nguy cơ phát triển ung thư, ngăn ngừa nguy cơ phát triển các bệnh về tim mạch. Ở đây nhấn mạnh đến khả năng ngăn ngừa nguy cơ phát triển các loại bệnh này chứ không phải có tác dụng thải độc tế bào nếu chúng đã nhiễm vào cơ thể.
Ông Đồng cũng cho rằng, các chất độc mà các nhà sản xuất đề cập tới là các gốc tự do nhiễm vào cơ thể do môi trường ô nhiễm hoặc do stress, làm việc căng thẳng sinh ra trong cơ thể và một số kim loại nặng nhiễm vào cơ thể. Thông thường các tế bào trong cơ thể có một cơ chế để loại thải chúng một cách an toàn qua chế độ ăn uống, lối sống lành mạnh. Tuy nhiên nếu bị nhiễm nhiều sẽ vượt quá khả năng đào thải của tế bào và phải chữa trị một cách khoa học chứ không chỉ uống sản phẩm thải độc đơn thuần.
TS.BS. Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng tiết chế, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho biết cơ thể con người ngày nay tiếp xúc với nhiều nguồn hóa chất, từ ô nhiễm môi trường, chất bảo quản thực phẩm, hóa chất trong các vật dụng hàng ngày. Trong một ngôi nhà bình thường cũng đã có hơn 1.000 hóa chất khác nhau, trong đó có chất tẩy rửa, sơn… Nhưng phần lớn cơ thể có khả năng tự loại bỏ các chất này.
Nếu các chất độc, chất có hại khi xâm nhập vào cơ thể thì bản thân chúng, hoặc sản phẩm chuyển hóa của chúng, xâm nhập vào tế bào và gây rối loạn hoạt động tế bào. Trong y học, điều trị nhiễm độc có thể sử dụng phương pháp loại bỏ, tăng thải chất độc ra khỏi cơ thể hoặc chuyển chúng thành chất không độc. Để loại bỏ chất độc ngoại trừ một số sản phẩm được xem là thuốc và được đưa vào điều trị nhiễm độc, phần lớn các sản phẩm thải độc được giới thiệu trên thị trường hiện nay chưa được chứng minh đầy đủ và khoa học về khả năng thải độc, tính an toàn, tác dụng phụ cũng như các chống chỉ định sử dụng. Đặc biệt chúng chưa được xem là thuốc/sản phẩm trong điều trị hay hỗ trợ điều trị nhiễm độc.
Bác sĩ Niên cũng nhấn mạnh, muốn xác định xem cơ thể có bị ngộ độc cấp hoặc mạn hay không, phương pháp điều trị như thế nào thì cần tới các cơ sở y tế, bệnh viện, nơi có các máy móc thiết bị hiện đại và bác sĩ chuyên khoa. Không nên tự ý dùng thuốc thải độc hay các hình thức nhịn ăn, thải độc khác vì các biện pháp này sẽ dẫn đến những tác hại nghiêm trọng mà không thể chữa trị được.
“Với nhiều mối nguy về nhiễm hóa chất từ môi trường, thức ăn, việc “khử độc” khỏi cơ thể thực sự là điều đáng quan tâm. Tuy nhiên, người tiêu dùng nên phân biệt giữa việc bán một sản phẩm và việc thực hành y khoa tốt. Nếu nuốn cơ thể khỏe mạnh, không bị tác động bởi các chất nhiễm từ môi trường thì nên có lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất, đặc biệt chú trọng đến rau quả tươi, các loại rau gia vị”, bác sĩ Niên khuyên.
