Xã hội ngày càng phát triển, áp lực công việc ngày càng nhiều khiến con người dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, căng thẳng. Xông hơi là một liệu pháp hiệu quả trong việc chăm sóc sức khỏe được nhiều người áp dụng. Tuy nhiên thay vì đến spa, nhiều người đã chọn hình thức xông hơi tại nhà bởi sự tiện dụng, thoải mái. Với sự ra đời của các thiết bị xông hơi điện nhỏ gọn, thời gian gần đây, xông hơi tại nhà đang ngày càng trở nên phổ biến...
Giảm viêm xoang, đau khớp, tăng cường miễn dịch
Có nhiều loại xông hơi nhưng phổ biến nhất là xông hơi ướt (steambath) và xông hơi khô (sauna), mỗi cách xông hơi mang lại một lợi ích riêng.
Phòng xông hơi ướt thường dùng hơi nước để làm nóng phòng, cung cấp lượng nhiệt khoảng 450C, độ ẩm đạt gần 100%, làm cho cơ thể có khả năng làm mát thông qua việc đổ mồ hôi.
Phòng xông hơi khô thường dùng đá (sỏi) được đun nóng để tăng nhiệt độ bên trong hơn 500C, đôi khi đạt gần 750C, cùng với khoảng 10% độ ẩm, cơ thể đổ mồ hôi và tự làm mát. Bộ phận tạo nhiệt của phòng xông khô được thiết lập bằng các viên đá tỏa nhiệt đặt trên những thanh điện trở. Vì bị đốt nóng nên độ ẩm sẽ mất đi, do đó để nhanh chóng tăng nhiệt độ và độ ẩm, cần cho một lượng nhỏ nước (hay tinh dầu) vào liên tục.
Phòng xông hơi truyền thống được làm bằng gỗ do nhiệt độ cao và độ ẩm thấp, sàn ghế bên trong phòng cũng được làm bằng gỗ bởi tính năng không giữ nhiệt nhiều của gỗ sẽ ngăn được việc gây bỏng da cho người sử dụng.
Phòng xông hơi ướt còn được xây bằng gạch men hoặc kính cường lực để giữ không khí và ngăn chặn lượng hơi thoát ra ngoài.
Xông hơi ướt giúp giảm đau khớp, căng thẳng cơ bắp. Cũng giống xông hơi khô, nhiệt độ phòng xông hơi ướt có tác dụng cải thiện lưu thông máu. Một lợi ích của phòng xông hơi ướt khác với phòng xông hơi khô là giúp giảm bớt viêm xoang, hen suyễn, dị ứng và viêm phế quản.
Xông hơi khô tăng cường hệ thống miễn dịch, thanh độc, thư giãn cơ thể, trẻ hóa làn da. Ngoài ra, xông hơi khô còn có tác dụng làm tiêu hao mỡ thừa khá hiệu quả. Khi xông hơi khô sẽ làm cho nhiệt độ của cơ thể tăng lên, qua đó loại bớt các vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm…
Thiết kế phòng xông hơi
Phòng xông hơi ướt:
Hiện tại trên thị trường có rất nhiều dòng máy, chủ yếu là các dòng máy nhập khẩu từ nước ngoài, và một vài dòng máy sản xuất trong nước. Giá cả dao động từ 4,5 triệu đồng dành cho máy sản xuất tại Việt Nam, công suất 4,5 kW; 6 triệu đồng là máy nhập khẩu từ Trung Quốc, công suất 6 kW. Các loại máy nhập từ Mỹ, Malaysia, Phần Lan... có giá 10-35 triệu đồng. Còn các loại máy cao cấp có giá từ 35 triệu đồng trở lên…
Theo anh Trần Mạnh Hà, kỹ thuật viên của Công ty TNHH Sản xuất-Thương mại Đỉnh Thiên, khách hàng nên lựa chọn dòng máy có giá dao động trong khoảng 6-15 triệu đồng nhằm đảm bảo chất lượng, chế độ bảo hành và mức độ an toàn. Một số dòng máy giá rẻ không có bộ phận xả nước, dòng cao cấp hơn có van xả tự động tốt hơn cho việc bảo trì và chất lượng xông.
Khi sử dụng máy xông hơi ướt, có thể tận dụng phòng tắm, nhà vệ sinh, hoặc có thể lắp đặt phòng kính với kích thước nhỏ gọn (1,2 m x 1,5 m x 2,1 m) sẽ tiết kiệm được chi phí cũng như không gian lắp đặt. Ví dụ, máy công suất 6 kW, phòng kính 1,2 m x 1,5 m x 2,1 m (ba vách tường) với mức chi phí khoảng 10 triệu đồng phù hợp với những gia đình nhỏ.
Phòng xông hơi khô:
Máy xông hơi khô thường được nhập khẩu từ Mỹ, châu Âu… và có rất nhiều dòng máy khác nhau, từ máy phổ dụng (6-12 triệu đồng, công suất 6 kW), đến dòng trung bình (12-20 triệu đồng, công suất 6 kW, 9 kW hay 12 kW) và dòng máy cao cấp (từ 20 triệu đồng trở lên, sử dụng nguồn điện 220-380 V).
Máy thường được lắp đặt ở vị trí gần cửa ra vào, được đặt trên sàn hoặc gắn trên vách phòng có khung bảo vệ bao bọc bên ngoài để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Máy xông hơi khô có hai loại bộ điều khiển cơ bản: loại lắp đặt sẵn trên máy và loại gắn rời bên ngoài phòng với các chức năng như tắt/mở máy, cài đặt nhiệt độ, hẹn giờ tắt/mở đèn…
Dùng trong phòng xông hơi khô là bộ phụ kiện, bao gồm đá xanh (sỏi), bộ xô gáo để chứa và múc nước hương liệu tưới trên đá, hương liệu (bạc hà, chanh, sả...), đồng hồ đo nhiệt độ và độ ẩm, đồng hồ cát, gối đầu, kệ gác tay chân, khăn tắm, đèn phòng...
Đối với những gia đình có điều kiện thì nên lắp đặt phòng xông hơi khô với kích thước nhỏ gọn, ví dụ kích thước phòng thích hợp là 1,2 m x 1,5 m x 2,1 m hoặc 1,5 m x 2 m x 2,1 m. Ngoài ra việc lắp đặt ở các góc sẽ tiết giảm được nhiều chi phí.
Chi phí cho việc lắp đặt phòng xông hơi khô tại nhà bao gồm chi phí máy, chi phí đóng phòng gỗ thông (thông thường sử dụng các loại gỗ thông đặc chủng Bắc Âu đã xử lý sấy khô như gỗ thông Phần Lan, Thụy Điển, NewZealand…). Giá hoàn thiện phòng xông hơi khô bằng gỗ thông vào khoảng 630.000 đồng/m2 trở lên. Với nhà có diện tích nhỏ như nhà chung cư hoặc nhà có không gian hẹp nên tận dụng phòng tắm để làm phòng xông hơi.
[box type="warning"] Những điều cần chú ý khi xông hơi
* Đối với xông hơi ướt, có thể dùng một số loại thảo dược như rau cảm, ngải cứu, bông cúc, kinh giới, cỏ xạ hương, lá bạc hà và một số loại tinh dầu thiên nhiên khác…
* Sau khi xông hơi xong, tuyệt đối không được tắm ngay, dù là nước ấm hay nước lạnh. Bởi lúc đó, các lỗ chân lông đang nở ra sẽ hút nước. Việc tắm ngay sẽ làm các lỗ chân lông co bít lại, giữ nước, gây ứ trệ, làm máu huyết lưu thông kém, khiến cơ thể đau nhức và có thể gây cảm, đặc biệt là phổi, và tiêu hóa…
* Không được xông hơi, xoa bóp (massage) sau khi dùng bữa, khi bụng còn no. Cũng không nên xông hơi khi đang đói, mệt, vì sẽ không có lợi cho sức khỏe, nhất là tim mạch.
* Khi đang bị sốt cao không nên xông hơi vì sẽ có nguy cơ gây rối loạn tim mạch, hay đang mắc các bệnh ngoài da, đang bị bệnh chàm.
* Với phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt, đang mang thai cũng không nên xông hơi, massage.
* Không nên xông hơi liên tục trong tuần. Theo y học cổ truyền, nếu xông hơi liên tục sẽ làm cho cơ thể bị mất nhiều dương khí (năng lượng), bên cạnh đó còn có thể gây ảnh hưởng lên tim mạch. Đối với người bình thường, chỉ nên xông hơi 2-3 lần/tuần, mỗi lần chỉ nên xông tối đa 20-30 phút.
* Khi xông, nên hít hơi sâu vào buồng phổi bằng đường mũi, nín lại vài giây rồi thở ra từ từ bằng đường miệng. Sau khi xông, nên dùng một tách trà gừng nóng, hay bạc hà ấm có pha ít đường sẽ cho cảm giác sảng khoái…
* Chị em phụ nữ không nên lạm dụng việc xông hơi thường xuyên để giảm cân, vì làm như vậy khiến cơ thể bị mất nước nhanh và nhiều, gây hại cho sức khỏe.[/box]
Lưu ý khi lắp đặt máy, phòng xông hơi
Theo kỹ thuật viên Trần Mạnh Hà, khi lắp đặt máy hoặc phòng xông hơi cần lưu ý những vấn đề sau:
- Phải lắp đặt đường dây điện đủ tải theo tiêu chuẩn của máy.
- Phải có hệ thống ngắt điện tự động (contactor), đảm bảo an toàn kỹ thuật để tránh trường hợp chập điện, gây cháy nổ.
- Máy xông hơi ướt phải có hệ thống xả nước để vệ sinh theo định kỳ.
- Máy xông hơi khô lắp đặt phải đúng tiêu chuẩn về chiều cao, vị trí đặt máy, vị tri dò nhiệt độ…
- Chiều cao của phòng xông hơi (cả ướt và khô) nên thiết kế thấp hơn 2,5 m để đảm bảo đủ lượng hơi trong phòng, tránh gây lãng phí điện và hiệu quả sử dụng không cao.
- Về thiết kế, cửa phòng xông hơi nên làm bằng kính chịu lực, đảm bảo nguyên tắc đẩy ra ngoài (không làm cửa lùa, cửa đẩy vào).
- Đối với phòng xông hơi ướt, ở cuối đường hơi ra của máy xông nên lắp thêm hộp (khay) đựng. Khay này dùng để đựng các loại thảo dược sấy khô, hoặc lá cây tươi có tác dụng rất tốt cho sức khỏe.
Bảo Bình
