(SGTTO) - Tin không vui là chủng virus corona mới (nCoV-2019) từ Vũ Hán (Trung Quốc) đã có mặt ở Việt Nam, gây nên những mối lo ngại của người dân trong mùa tết Nguyên đán này. Cùng Sài Gòn Tiếp Thị Online, bác sĩ Trần Văn Phúc, người hiện làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn Hà Nội, đã chia sẻ cách giúp mọi người phòng bệnh.
Khởi đầu của tết Nguyên Đán 2020 là thông tin chủng virus corona mới (nCoV-2019) từ Vũ Hán (Trung Quốc) đã lan đến sáu quốc gia và vùng lãnh thổ, gồm Hồng Kông, Đài Loan, Ma Cao, Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Singapore. Và nay thì chủng virus này cũng theo chân du khách đến Việt Nam, khiến người dân lo lắng không yên. Tuy nhiên, bác sĩ Trần Văn Phúc, người hiện làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn Hà Nội, đã có những ý kiến chia sẻ để người dân hiểu hơn về chủng virus này và bình tĩnh ứng phó với tình huống mới có liên quan đến nCoV - 2019.
nCoV-2019 là chủng virus thuộc nhóm Corona
Theo bác sĩ Trần Văn Phúc, sự bùng phát của nCoV-2019 có những điểm tương đồng nổi bật với cuộc khủng hoảng dịch SARS-CoV diễn ra năm 2003 mà Việt Nam là một trong số những quốc gia đã trải qua vụ dịch kinh hoàng đó.
Corona có nghĩa là “Crown – vương miện” trong tiếng La tinh, còn nguồn gốc từ theo tiếng Hy Lạp cổ “korōnè” là vòng hoa, vòng hoa tang, đám mây cuộn, nhưng cũng là vầng hào quang tỏa ra từ ánh mặt trời hay các ngôi sao tỏa sáng.
Virus Corona cũng mang ý nghĩa về mặt hình thái giống như vương miện, như vầng hào quang, nhưng cũng giống vòng hoa tang; bởi trên bề mặt virus có những chiếc gai. Cách sắp xếp của những chiếc gai ở các vị trí tạo ra bốn nhóm chính là alpha, beta, gamma và delta.
Trong khi đó, corona dịch sang tiếng Trung là “冠 狀 – Quan Trạng”. Chữ quan thuộc bộ “mịch - 冖” là chiếc khăn trùm đầu, bên dưới là chữ “nguyên - 元” thuộc bộ nhân đứng và chữ “thốn - 寸” đều có nghĩa là rất cao cấp. Vì thế, chữ quan có nghĩa là mũ, là vương miện, nhưng cũng mang ý nghĩa cao nhất, quan trọng nhất. Chữ trạng là trạng nguyên thuộc bộ “khuyển - 犬“ là chó má đối lập với bộ “tường -爿“ là tinh hoa ở bên cạnh.
Như vậy, dù là tiếng Anh hay tiếng Trung thì con virus corona thuộc loại gây nguy hiểm nhất, độc nhất và thật là không may cho người nào mắc phải.
Trình tự gen của con virus này đã được các nhà khoa học Trung Quốc nhanh chóng giải mã, nó cho thấy chủng virus nCoV-2019 là βCoV của nhóm 2B, có liên quan mật thiết đến SARS-CoV và việc lây truyền từ người sang người đang xảy ra. Có thể nói, nCoV-2019 chính là đứa em họ cùng chia sẻ tới 70% đặc tính di truyền với SARS-CoV, nhưng 30% sự khác biệt ấy có thể sẽ tạo ra những thay đổi sinh học lớn.
"Con số 30% sự khác biệt về mặt di truyền phần nào giúp cho tôi yên tâm hơn, nghĩa là nCoV-2019 có sự khác biệt rất lớn so với SARS-CoV, cả về cấu trúc phân tử cho đến các biểu hiện lâm sàng, dường như nCoV-2019 không nguy hiểm như SARS-CoV cách đây 17 năm", bác sĩ Trần Văn Phúc nói.
Ủ bệnh lâu, khó kiểm soát
Thứ nhất, SARS-CoV nhanh chóng làm cho bệnh nhân rơi vào tình trạng viêm phổi nặng, trong khi với nCoV-2019, có ít bệnh nhân bị viêm phổi hơn. Thứ hai, nCoV-2019 dường như không gây chết người nhiều như SARS-CoV, tỷ lệ bệnh nhân tử vong tương ứng là 1% và 10%. "Nhưng cả hai điều mà tôi cho là may mắn này, có thể chưa đúng bởi đây mới là giai đoạn khởi đầu của dịch nCoV-2019, phải đợi cho đến khi các quần thể nhiễm bệnh rõ ràng thì mới đánh giá được mức độ nghiêm trọng", bác sĩ Phúc nói thêm.
Tuy nhiên, bác sĩ Phúc cho biết điều ông thấy lo ngại nhất hiện nay là nCoV-2019 có thời gian ủ bệnh dài nên rất khó kiểm soát. Ngoài ra, biến thể virus ở vị trí Beta sẽ giúp cho nCoV-2019 dễ dàng lây nhiễm từ người sang người hơn, so với những gì mà chúng ta vẫn tưởng là chỉ lây truyền hạn chế. Chưa hết, liệu mèo, cầy, dơi, rắn hay các động vật hoang dã khác có đóng vai trò truyền nCoV-2019 cho con người - giống như ở Sars-CoV -hay không. Điều này cần được đánh giá càng sớm càng tốt để giúp ngăn chặn nguồn gây dịch bệnh bùng phát.
Dơi ở Vũ Hán tìm thấy có virus Corona
Bởi vậy mà dơi được coi là vật chủ tự nhiên, nghĩa là dơi mang virus ngẫu nhiên, nhưng bản thân dơi không thể truyền bệnh cho người. Trong dịch SARS-CoV năm 2003, thì virus corona từ dơi tạo ra biến thể rồi nhảy sang cầy hương, từ cầy hương virus lại nhảy sang người để gây bệnh. Dịch nCoV-2019, rất có thể dơi cũng là vật chủ tự nhiên, sau đó virus tạo ra biến thể gen ở vị trí Beta, rồi từ dơi nhảy sang rắn là vật chủ trung gian, từ rắn virus lại nhảy sang người ở chợ bán thịt ở Vũ Hán.
Việc phát hiện ra biến thể Beta của virus nCoV-2019 là tín hiệu may mắn, nó dần làm sáng tỏ sự tiến hóa của virus, cách thức lây truyền, khả năng gây bệnh, cách phòng chống, vắc xin, cũng như kiểm soát dịch bệnh hiệu quả hơn.
"Tôi tin rằng, dịch cúm Vũ Hán đang bùng phát ở Trung Quốc, rồi sẽ gặp một số ca bệnh ở Việt Nam khi có người từ Vũ Hán trở về; nhưng chúng ta đủ sức để khống chế không để dịch bệnh đe dọa sức khỏe cộng đồng, ngoài việc nỗ lực của ngành y tế thì điều cần thiết nhất lúc này là mỗi người dân hiểu về con virus nCoV-2019 để chủ động phòng ngừa. Chúng ta không hoảng sợ nhưng cũng đừng chủ quan", bác sĩ Phúc khẳng định.
Bác sĩ Trần Văn Phúc trả lời ý kiến thắc mắc của nhiều người dân về nCoV:
- Đã có thuốc điều trị nCoV-2019 chưa?
- Bác sĩ Trần Văn Phúc: Hiện chưa có thuốc điều trị hiệu quả nCoV-2019. Phương pháp điều trị chính vẫn là liệu pháp điều trị hỗ trợ, điều trị triệu chứng, nâng cao sức đề kháng của hệ miễn dịch.
- Triệu chứng của bệnh là gì?
- Các triệu chứng chính của bệnh viêm phổi là sốt, ho khan, khó thở dần, hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng, sốc nhiễm trùng, toan chuyển hóa, rối loạn đông máu.
- Cách phòng bệnh như thế nào?
- Cách phòng ngừa hiệu quả là đeo khẩu trang, rửa tay và khử trùng, không ăn thịt động vật hoang dã, chỉ ăn thịt đã chế biến đúng kỹ thuật và nấu chín. Virus lây chủ yếu qua giọt nước bọt lớn, rất ít virus trong không khí, nên đeo khẩu trang là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Không cần phải sử dụng mặt nạ chống khói N95. Khẩu trang y tế thông thường - không phải loại ba lớp - cũng ngăn chặn được virus.
- nCoV-2019 có lây từ người sang người không?
- Có. Virus nCoV-2019 có thể truyền từ người sang người qua sự tiếp xúc gần, ho, hắt hơi. Mọi người nên có ý thức khi ho hay hắt hơi phải dùng khăn giấy sử dụng một lần bịt miệng, hoặc dùng mặt trong khủy tay áo che kín miệng. Hãy làm như người Nhật: vào mùa dịch cúm, khi phải đến những nơi đông người cần đeo khẩu trang để phòng bệnh cho mình và cho những người xung quanh; trẻ em đến trường đều đeo khẩu trang; đi xe buýt, xe taxi hay các phương tiện công cộng khác, đặc biệt là những người lái các phương tiện này, đều đeo khẩu trang.
- Ăn thịt động vật nguy hiểm thế nào?
- Bệnh từ miệng mà vào! Nên nhớ virus nCoV-2019 ở động vật hoang dã không gây nguy hiểm cho động vật, nhưng khi nó nhảy sang người sẽ là vấn đề nghiêm trọng, kể cả khi đã nấu nướng ở nhiệt độ cao cũng chưa chắc giết chết virus. Bởi vậy mà nên từ bỏ thói quen ăn thịt động vật hoang dã.
Hoàng Nhung ghi
Theo Reuters ngày 24-1, chủng virus corona mới (nCoV -2019) đã khiến 25 người thiệt mạng và 830 ca bị lây nhiễm, theo lời công bố của Chính phủ Trung Quốc hôm nay 24-1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã gọi đây là trường hợp khẩn cấp thay vì tuyên bố dịch bệnh quốc tế trước đó. Số trường hợp nhiễm nCoV vẫn tiếp tục gia tăng, trong khi đa số trường hợp tử vong được công bố nằm ở Vũ Hán - nơi nCoV được phát hiện đầu tiên vào cuối năm ngoái 2019.
[…] Viêm phổi do virus Corona: Đừng quá lo lắng nhưng cũng đừng chủ quan […]