(SGTT) - Giữa vùng núi Nho Quan, tỉnh Ninh Bình, làng gốm Gia Thủy hơn nửa thế kỷ qua vẫn đỏ lửa ngày đêm. Nơi đây không chỉ là chốn mưu sinh của bao thế hệ nghệ nhân, mà còn là điểm đến hấp dẫn du khách yêu thích nghề thủ công truyền thống.
Theo Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Ninh Bình, làng gốm Gia Thủy được hình thành từ năm 1959, khi một số thợ gốm từ Thanh Hóa di cư đến lập lò sản xuất các vật dụng sinh hoạt như nồi, niêu, chum, vại. Ảnh: Nguyễn Trọng CungTrải qua hơn bảy thập niên, ngọn lửa nghề vẫn được gìn giữ, lan tỏa trong từng mái nhà nhỏ của làng. Ảnh: Nguyễn Trọng CungNguồn đất sét nâu vàng quý hiếm, có độ kết dính cao, hạt mịn và chịu nhiệt tốt là “linh hồn” của gốm Gia Thủy. Ảnh: Nguyễn Trọng CungChính chất đất đặc trưng này đã tạo nên sắc nâu trầm và độ bền riêng biệt cho sản phẩm, khó lẫn với bất kỳ vùng gốm nào khác. Ảnh: Nguyễn Trọng CungĐể có được đất đạt chuẩn, người thợ phải trải qua quy trình tỉ mỉ: phơi khô, đập nhỏ, ngâm nước, lọc tạp chất rồi ủ cho thật dẻo. Ảnh: Nguyễn Trọng CungMỗi khâu đều đòi hỏi kinh nghiệm và sự cẩn trọng, bởi chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến cả mẻ gốm. Ảnh: Nguyễn Trọng CungTrong xưởng người thợ khéo léo tạo hình bằng bàn xoay – công cụ gắn bó với nghề suốt bao thế hệ. Ảnh: Nguyễn Trọng CungTùy loại sản phẩm, nghệ nhân áp dụng kỹ thuật vuốt tay hoặc ghép mảnh. Những chuyển động mềm mại, nhịp nhàng, đòi hỏi sự tập trung cao độ, biến đất sét thành nồi niêu, chum vại – những vật dụng gần gũi trong đời sống người Việt. Ảnh: Nguyễn Trọng CungCông đoạn nung gốm trong lò củi được xem là “trái tim” của nghề. Người thợ phải kiểm soát nhiệt độ chính xác, giữ lửa ổn định suốt nhiều giờ để gốm không nứt vỡ, cong vênh. Ảnh: Nguyễn Trọng CungKhi mẻ gốm ra lò, niềm vui ánh lên trong nụ cười họ – thành quả của lao động, của tình yêu nghề được chắt chiu qua thời gian. Ảnh: Nguyễn Trọng CungNgày nay, du khách đến Gia Thủy không chỉ tham quan mà còn được trực tiếp trải nghiệm nhào nặn đất sét, thử sức với bàn xoay để tạo ra món đồ thủ công của riêng mình. Ảnh: Nguyễn Trọng CungNăm 2007, làng được công nhận là làng nghề truyền thống – dấu mốc quan trọng khẳng định nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của người dân nơi đây. Giữa nhịp sống hiện đại, ngọn lửa trong những lò gốm Gia Thủy vẫn cháy, như minh chứng cho sức sống bền bỉ của nghề xưa. Ảnh: Nguyễn Trọng Cung
