(SGTT) - Trải qua gần 300 năm tồn tại, đình làng Đình Bảng thuộc thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh không chỉ là một công trình kiến trúc cổ độc đáo bậc nhất xứ Kinh Bắc mà còn là nơi hội tụ những tinh hoa của nghệ thuật chạm khắc gỗ truyền thống, lặng lẽ lưu giữ hồn cốt văn hóa dân gian Việt Nam.
Theo các tài liệu lịch sử, Đình Đình Bảng được khởi dựng vào năm 1700 và hoàn thiện vào năm 1736, đến nay đã gần 300 năm tuổi. Dù thời gian có phủ bụi thời gian lên mái đình, nơi đây vẫn giữ được gần như nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ kính, tinh xảo và uy nghi.
Đình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Bắc Bộ với quy mô lớn, đồ sộ vào bậc nhất trong các ngôi đình cổ còn lại ở Việt Nam. Toàn bộ ngôi đình là một quần thể kiến trúc hài hòa, gồm đại đình, hậu cung, tả mạc, hữu mạc và hệ thống sân vườn rộng rãi, thoáng đãng. Năm 2024, Đình Bảng được xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt.
Theo người dân địa phương kể lại, ông Nguyễn Thạc Lượng, người con quê hương Đình Bảng, làm quan tại Thanh Hóa, trước khi về vui thú điền viên mua gỗ lim về dâng làng xây dựng ngôi đình.Đình làng Đình Bảng thuộc thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.Tòa đại Đình được dựng trên nền cao có thềm bó bằng đá xanh, mang kiến trúc nhà sàn với sàn gỗ bề thế cao 0,7m so với mặt nền, sau hàng cột ngang và mười hàng cột dọc bằng gỗ lim có đường kính từ 0,55m (với cột con) đến 0,65m (với cột mẹ).Vẻ đẹp ấn tượng của Đình Đình Bảng thể hiện rõ ở bốn góc đao cong vút nơi mái đình. Đường cong mềm mại, uyển chuyển nơi mái đình thể hiện sự tinh xảo trong kiến trúc và trở thành đặc trưng tiêu biểu của đình làng truyền thống Việt Nam.
Bước vào lòng đình (gian giữa) là bức cửa võng lớn ở gian giữa cao bắt đầu từ xà thượng dài xuống tận mặt sàn, trải rộng hết một gian đình 3,7m. Tầng nào của cửa võng cũng được chạm khắc cầu kỳ, với nhiều hình khối nghệ thuật, biểu tượng chữ triện, chữ công, lá lật, lá sòi, cánh sen, "tứ linh", "tứ quý", ngựa và sư tử...Đặc biệt kỹ thuật chạm lộng cầu kỳ nhất phải kể đến 12 chiếc đầu dư ở 12 cột cái ở 5 gian chính tòa Đại bái. Mỗi đầu dư là một con rồng.Đình Bảng có quy mô đồ sộ 5 gian, 2 chái, 2 dĩ sử dụng kiến trúc chồng rường vừa tạo ra diện tích để nghệ nhân trang trí, vừa kết hợp với các xà để giữ cột.Đình Bảng còn là nơi thờ Cao Sơn đại vương (Thần núi), Thủy Bá đại vương (Thần sông) và Bạch Lệ đại vương (Thần nông). Ngoài ra đình còn phối thờ 6 vị Tổ có công lập làng vào thời Lê Sơ và là nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của người dân nơi đây.Giếng cổ trong khuôn viên đình.
