(SGTT) - Nhiều người có quan niệm truyền thống cho rằng trí thông minh của trẻ được di truyền từ mẹ. Tuy nhiên, một số khác lại có ý kiến rằng gene không phải là nhân tố duy nhất. Chỉ số IQ của trẻ không chỉ phụ thuộc vào mẹ mà phải dựa trên sự kết hợp của các nhiễm sắc thể tương đồng của bố và mẹ.
Ngoài ra, trí thông minh của trẻ còn phụ thuộc vào môi trường sống, sự gắn kết giữa trẻ với bố mẹ và những người xung quanh trong những năm đầu đời. Vậy trí tuệ của trẻ được thừa hưởng từ ai, liệu một đứa trẻ thông minh sẽ nhờ vào gene người mẹ như quan niệm truyền thống.
- Phân tích gene – dịch vụ không chỉ dành cho người giàu
- Vì sao giải mã gene có thể phát hiện nguy cơ mắc ung thư di truyền?
Trí thông minh đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển và hình thành nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Bất cứ cha mẹ nào cũng muốn đứa con sở hữu trí thông minh vượt trội. Theo đó, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ và một trong những yếu tố đó là nhờ vào sự di truyền.
Có không ít các bậc phụ huynh đã từng đặt câu hỏi rằng liệu một đứa trẻ sinh ra sẽ được thừa hưởng trí thông minh từ bố hay mẹ. Những yếu tố nào quyết định đến sự di truyền trí thông minh từ bố mẹ sang cho con.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng gene di truyền trí tuệ được mang bởi nhiễm sắc thể X. Phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X, đàn ông lại chỉ có một nên trí thông minh của con chủ yếu được di truyền từ mẹ. Tuy nhiên, thực tế có đơn giản như vậy?
Để lý giải liệu trí thông minh của con được di truyền từ mẹ, TS. Bùi Chí Bảo, Phó Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Quan hệ quốc tế, Khoa Y, Đại học Quốc gia TPHCM, khẳng định một đứa bé hưởng phân nửa bộ gene của cha và mẹ để hình thành các hình thái khác nhau của trẻ, nghĩa là gene di truyền trí tuệ được mang bởi cả nhiễm sắc thể X và Y.
“Chỉ có một số ít nhóm gene liên quan đến ty thể, thì những phần gene ty thể phần lớn thừa hưởng phần gene của mẹ. Phần gene ty thể ít, thường gặp trong một số bệnh rất hiếm…”, TS. Bảo cho biết.
Vì vậy, quan niệm trẻ thông minh hay mắc bệnh là do thừa hưởng gene của mẹ là không chính xác.
Theo ông Bảo, với một số gene di truyền khác (di truyền cho nam giới), do nam giới chỉ có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y nên trên nhiễm sắc thể X thừa hưởng 50% của mẹ. Trong một số gene bị lỗi nhiễm sắc thể X sẽ bị ảnh hưởng, đứa bé sẽ phụ thuộc vào 50% của mẹ nhưng chỉ là một dạng rất hiếm như các hội chứng di truyền thiếu máu, bệnh động kinh…
Vì vậy, “con trẻ thừa hưởng phân nửa bộ gene từ cha và phân nửa từ mẹ. Mọi tính trạng liên quan đến bệnh dị ứng hoặc trí thông minh… phần lớn đều chia đều thừa hưởng từ cả cha và mẹ”, TS. Bảo khẳng định.
Ngoài ra, trí thông minh không chỉ được quyết định bởi yếu tố di truyền của cha mẹ mà còn chịu tác động mạnh từ môi trường sống. Cha mẹ có thể không thông minh nhưng nếu họ cung cấp một môi trường tốt cho con cái, rất có thể phát triển một đứa trẻ có IQ cao. Điều này bao gồm môi trường sống tại gia đình, cách nuôi dạy con, môi trường giáo dục, khả năng tiếp cận nguồn học tập, dinh dưỡng và một số yếu tố khác.
Minh Thảo
Vừa qua, Sài Gòn Tiếp Thị đã tổ chức chuyên đề “Gene di truyền” gồm các dịch vụ xét nghiệm gene (tầm soát bệnh ung thư, các căn bệnh hiếm gặp, xét nghiệm đo trí thông minh của trẻ…); độ chính xác của xét nghiệm; địa điểm và chi phí dịch vụ.
Độc giả có thể truy cập vào các bài viết dưới đây của chuyên đề này để hiểu rõ hơn về giải mã gene giúp mở khóa nhiều thông tin liên quan đến sức khỏe của bản thân và những người thân trong gia đình.
- Xét nghiệm gene: kỹ thuật giúp dự báo sớm khả năng mắc ung thư, bệnh hiếm
- Xét nghiệm gene đo trí thông minh của trẻ, nên hay không?
- Xét nghiệm gene tầm soát ung thư, có hiệu quả như vẫn tưởng?
- Vì sao giải mã gene có thể phát hiện nguy cơ mắc ung thư di truyền?
- Phân tích gene – dịch vụ không chỉ dành cho người giàu
- Sự thật đằng sau trí thông minh của con trẻ được di truyền gene từ mẹ
