Không tốn công làm đất, không phải khom lưng nhổ cỏ hay phun thuốc diệt sâu, vừa có thể dùng làm cảnh, vừa có rau sạch để ăn là những gì mô hình trồng rau bằng phương pháp thủy canh mang lại.
Một công đôi chuyện
Sau một lần ăn rau bị ngộ độc, anh Nam, sống tại quận 3, TPHCM, cảm thấy sợ khi đi chợ mua rau. Nghe bạn bè giới thiệu, anh tìm hiểu một số mô hình trồng rau sạch, và quyết định lắp đặt trên sân thượng nhà mình một hệ thống trồng rau thủy canh với giá 4,7 triệu đồng. Bốn tháng sau, một góc sân thượng đã phủ xanh với “vườn rau” gồm năm tầng ống nhựa và bắt đầu cho những mớ rau đầu tiên. “Nhiều khi ăn không hết, tôi đem biếu bạn bè, người thân. Nhiều người tới nhà chơi thích thú với vườn rau, nên nhờ tôi giới thiệu để lắp đặt một hệ thống tương tự”, anh Nam kể.
Giống như anh Nam, chị Tuyết – bác sĩ tại một bệnh viện ở thành phố – cũng đã lắp đặt hệ thống rau thủy canh tại sân thượng nhà mình sau khi tìm hiểu về mô hình này. Chị cho biết, trồng rau thủy canh vừa sạch, xanh lại không bị rầy nâu. Với diện tích khoảng 1-2 m2, một hệ thống rau thủy canh có thể trồng được 100 giỏ rau, đủ cho một gia đình sử dụng.
Thực ra, rau thủy canh sống và phát triển được là nhờ chất dinh dưỡng được cấp trực tiếp vào trong nước. Chất dinh dưỡng này được một số công ty chuyên sản xuất rau sạch quy mô lớn cung cấp.
Ông Tô Văn Lợi, kỹ sư nông nghiệp của Công ty Sài Gòn thủy canh, quận Bình Thạnh, TPHCM, cho biết so với trước đây, lượng người tìm đến công ty yêu cầu lắp đặt hệ thống trồng rau thủy canh ngày càng nhiều. Một hệ thống gồm 10 ống nhựa sẽ cung cấp rau cho một gia đình 3-4 người có giá 6,5 triệu đồng. Ông cho biết, lượng khách hàng của công ty đã lên tới 1.000 khách, riêng trong năm nay công ty đã cung cấp khoảng 500 dàn.
Ông Lợi cho biết thêm sau khi công ty tham gia giới thiệu sản phẩm tại Hội chợ triển lãm Nông nghiệp công nghệ cao và Công nghiệp thực phẩm 2014 tại TPHCM tháng 10 vừa qua, lượng khách hàng đang tăng lên. Tại hội chợ, công ty đã ký hợp đồng cung cấp rau xà lách và rau cải ngọt đuôi phụng cho siêu thị Aeon Mall vào năm 2015.
Ông Giang Mạnh Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy canh Giang Mạnh Tuấn, tại tỉnh Bình Dương, cho biết sau ba năm nghiên cứu và nếm trải những thất bại, ông đã thành công với mô hình trại rau sạch bằng phương pháp thủy canh. Ông cho biết trước đây rau được trồng trên các giá thể như trấu hun, xơ dừa được đựng trong các vật liệu như thùng xốp. Mô hình này chưa đạt được năng suất cao vì chưa tận dụng hết khoảng không gian bên trên còn lại trong trại. Nhược điểm này được khắc phục khi ông chuyển sang mô hình trồng rau thủy canh hình trụ đứng. Trước đây, nếu đầu tư trồng rau sạch mất khoảng 4-5 năm mới có thể thu hồi vốn, thì nay với mô hình thủy canh thời gian thu hồi vốn chỉ còn khoảng 18 tháng.
Hiện công ty ông đã xây dựng được bốn trại rau theo phương pháp thủy canh, với diện tích khoảng 2.000 m2. Trại của ông trồng chủ yếu các loại rau ăn lá như cải ngọt, cải bẹ xanh, cải thìa, rau muống, xà lách và một số loại rau ăn quả. Rau sạch làm ra từ vườn của ông có giá 30.000 đồng/kg. “Mỗi ngày, chúng tôi cung cấp khoảng 300 kg rau cho các chợ trên địa bàn tỉnh Bình Dương”, ông Tuấn nói.
Mở rộng quy mô
Theo ông Tuấn, với mô hình trại rau nhà kính có diện tích 500 m2 sẽ cho một khoản doanh thu 70-80 triệu đồng/tháng. Sau khi trừ tất cả chi phí, lợi nhuận có thể đến 20-25 triệu đồng. Ông cho biết, trong thời gian tới, ông sẽ phối hợp với bộ phận chuyên môn của Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương để thực hiện chuyển giao công nghệ trồng rau thủy canh cho bà con trên địa bàn tỉnh. “Tôi đang kêu gọi vốn để đầu tư thêm khoảng 10.000 m2 trồng rau thủy canh, và dự định xây dựng một chuỗi cửa hàng chuyên về rau thủy canh phục vụ cho người tiêu dùng”, ông Tuấn nói.
Trao đổi với Sài Gòn Tiếp Thị, ông Hoàng Phú Hội, chủ trang trại Nguyên Khang Garden tại tỉnh Bình Phước, cho biết 10 năm trước, ông sang Malaysia làm việc tại một trang trại rau sạch của một tập đoàn lớn. Sau đó ông được chuyển qua New Zealand để quản lý một trang trại rau sạch bằng phương pháp thủy canh khác.
Với kinh nghiệm học được, ông về nước năm 2012 và áp dụng những gì đã học hỏi được vào trại rau sạch bằng phương pháp thủy canh của mình. Trang trại rau thủy canh được xây dựng theo mô hình nhà kính, tất cả các thiết bị đều được nhập từ Israel, còn hạt giống ông mua từ Tập đoàn Rijkzwaan của Hà Lan.
Thay vì gieo trồng trong đất, hạt được ươm trong những vỉ xốp, sau đó được đưa lên luống. Bộ rễ phát triển dính chặt vào giá đỡ xơ dừa, hút chất dinh dưỡng được cấp trực tiếp vào nước. Với diện tích 7.000 m2, mỗi ngày trang trại này cung cấp ra thị trường khoảng 500-600 kg rau xà lách, với giá bán khoảng 70.000-80.000 đồng/kg. Thị trường tiêu thụ rau chủ yếu là các khu dân cư cao cấp và một số siêu thị lớn, chuỗi cửa hàng rau sạch tại TPHCM như Aeon Mall, Big C, Saigon Co.op, Maximark...
“Nhu cầu về loại rau thủy canh ngày càng cao. Ban đầu, tôi chỉ đầu tư một nửa diện tích nhưng hiện nay đã đầu tư lên đến 7.000 m2 mà vẫn không có đủ sản lượng để cung cấp cho thị trường”, ông Hội nói và cho biết mỗi tháng trang trại của ông đem về khoản lợi nhuận khoảng 140-180 triệu đồng, sau khi đã trừ hết các chi phí. Nói về kế hoạch phát triển, ông Hội cho biết ông dự định sẽ hợp tác với một đối tác tại Malaysia để mở thêm trang trại thứ hai trước tiềm năng đầy hứa hẹn của thị trường rau sạch hiện nay.
Nguyễn Quyên