(SGTT) – Dù tổng thể cả nước vượt kế hoạch phát triển nhà ở xã hội trong năm 2025, bức tranh triển khai giữa các địa phương vẫn cho thấy độ vênh đáng kể. Có tới 12 tỉnh, thành không hoàn thành chỉ tiêu được giao, trong đó Hà Tĩnh không xây dựng được căn nhà ở xã hội nào.
Theo số liệu của Bộ Xây dựng, đến cuối năm 2025, cả nước đã hoàn thành 102.633 căn nhà ở xã hội, vượt khoảng 2% so với kế hoạch Chính phủ giao (100.275 căn). Tính lũy kế giai đoạn 2021–2025, chương trình phát triển nhà ở xã hội mới đạt khoảng 62% mục tiêu của Đề án xây dựng một triệu căn hộ giai đoạn 2021–2030, theo TTXVN.
Riêng trong năm 2025, cả nước khởi công mới 90 dự án, bổ sung hơn 95.600 căn. Có 19 địa phương hoàn thành hoặc vượt kế hoạch. Nhiều địa phương ghi nhận kết quả nổi bật: Hải Phòng hoàn thành 13.147 căn, vượt 23% chỉ tiêu; Bắc Ninh đạt hơn 19.100 căn, vượt 20%; Thái Nguyên hoàn thành hơn 4.200 căn, gấp gần bốn lần kế hoạch. Hai đô thị lớn là Hà Nội và TPHCM cũng hoàn thành kế hoạch năm, lần lượt đạt 110% và 100%. Đà Nẵng, Cần Thơ, Nghệ An, Phú Thọ, Hưng Yên, Quảng Ninh vượt chỉ tiêu từ 10% đến 75%.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, vẫn còn 12 địa phương không hoàn thành kế hoạch phát triển nhà ở xã hội. Trong nhóm này có Lâm Đồng, Gia Lai, Đắk Lắk, An Giang, Lạng Sơn. Đáng chú ý, Hà Tĩnh không xây dựng được căn nhà ở xã hội nào trong năm. Ngoài ra, Cao Bằng, Điện Biên và Lai Châu không được giao chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội trong năm 2025.
Theo Bộ Xây dựng, nguyên nhân chủ yếu nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Một số địa phương chưa thực sự ưu tiên chương trình nhà ở xã hội, chậm bố trí ngân sách giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Nhiều khu đất dù đã quy hoạch cho nhà ở xã hội nhưng nằm xa trung tâm, thiếu kết nối hạ tầng, làm giảm sức hút với nhà đầu tư và kéo dài tiến độ.
Bên cạnh đó, tại một số dự án, giá bán nhà ở xã hội vẫn ở mức cao so với thu nhập của nhóm thụ hưởng. Tình trạng môi giới trái phép, quảng cáo “suất ngoại giao”, mua bán không đúng đối tượng vẫn xuất hiện, làm méo mó chính sách và giảm ý nghĩa an sinh của chương trình.
Trước thực tế này, Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi môi giới trái phép, đồng thời rà soát, thu hồi các trường hợp nhà ở xã hội được cấp sai đối tượng.
Chính phủ cũng đang khẩn trương triển khai việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để tiếp nhận nguồn vốn, đầu tư xây dựng, quản lý và cho thuê nhà ở xã hội. Quỹ này được kỳ vọng sẽ tạo thêm nguồn lực tài chính ổn định, thúc đẩy nguồn cung và đưa nhà ở xã hội đến đúng người có nhu cầu trong giai đoạn 2026–2030.
