(SGTT) - Số lượng người lao động mang quốc tịch Việt Nam là 518.364 người tính đến tháng 10-2023, chiếm 25,3% trong tổng số hơn 2 triệu lao động nước ngoài, đang làm việc tại Nhật Bản. Việt Nam cũng vượt xa Trung Quốc ở vị trí thứ hai với 397.918 lao động (tỷ lệ hơn 30%) và Philippines ở vị trí thứ ba với 226.846 lao động (hơn hai lần).
- Hàn Quốc tạm gỡ lệnh cấm tiếp nhận người lao động 4 tỉnh Việt Nam
- Bảo hộ người lao động Việt Nam bị ảnh hưởng do động đất tại Nhật Bản
Trong báo cáo công bố hôm 26-1, theo Nikkei Asia, Bộ Lao động Nhật Bản nói rằng số lao động nước ngoài là hơn 2,05 triệu trong năm ngoái. Đây là lần đầu tiên số lượng lao động nước ngoài vượt mốc 2 triệu tại Nhật Bản kể từ khi nước này tiếp nhận thêm nhiều công nhân, người chăm sóc và lao động từ các nước khác.
Con số trong tháng 10-2023 đã tăng 12,4% so với cùng kỳ năm trước, tốc độ tăng trưởng cao hơn 6,9 điểm phần trăm so với cùng kỳ.
Về phân loại cư trú, các cá nhân có thị thực được cấp cho lao động chuyên môn và các lĩnh vực đặc biệt tăng nhiều nhất, tăng 24,2%, lên 595.904. Trong nhóm này, những người được phân loại là “người lao động kỹ năng đặc định” đã tăng 75,2% lên 138.518 người. Trong số này gồm 69.462 người Việt Nam (chiếm hơn 50% nhóm) và 25.589 người Indonesia.
Số lượng công nhân lành nghề được chỉ định của Indonesia đã tăng hơn gấp đôi so với một năm trước đó. Tổng số lao động từ Indonesia đã tăng 56%, tốc độ nhanh nhất trong tất cả các quốc tịch.
Nhật Bản đã thiết lập thị thực lao động có tay nghề cụ thể để giảm bớt tình trạng thiếu lao động trong các lĩnh vực khác nhau. Người lao động phải vượt qua bài kiểm tra kỹ năng và bài kiểm tra tiếng Nhật. Nhiều người trong số những người có thị thực này làm việc trong ngành sản xuất hoặc điều dưỡng.
Các chuyên gia có tay nghề cao bao gồm các nhà nghiên cứu, kỹ sư và nhà quản lý. Những người lao động như vậy được hưởng ưu đãi về mặt cư trú dựa trên quá trình làm việc và thu nhập hàng năm của họ. Trong bối cảnh lĩnh vực giao thông thiếu lao động trầm trọng, Nhật Bản sẽ tiến hành thiết kế các bài kiểm tra dành cho tài xế taxi và xe buýt bằng 20 ngôn ngữ khác nhau.
Đồng yen yếu đi được xem là giảm sức sức hấp dẫn của công việc tại Nhật Bản. Tuy vậy, số lượng lao động đổ vào xứ Phù Tang vẫn tiếp tục tăng. Yếu tố lớn nhất khiến người lao động nước ngoài tìm đến Nhật Bản là mức lương cao tại đây. Ngoài ra, nhiều nước cũng nỗ lực đưa lao động sang quốc gia này.
Theo baochinhphu.vn, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội Việt Nam đặt mục tiêu đưa 125.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2024. Chủ yếu tập trung vào các thị trường ổn định, có thu nhập cao như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Đức…
Trong khi đó, báo chí Philippines cho biết, nước này thúc đẩy đưa bác sĩ và điều dưỡng của Philippines đến Nhật Bản. Hay truyền thông Thái Lan cũng nhắc đến việc lao động từ nước này sẽ làm việc trong 14 ngành được Nhật Bản ưu tiên, trong đó người Thái ưu tiên chọn nông nghiệp.
Bất ổn chính trị và kinh tế ở nước ngoài cũng đẩy người lao động đến Nhật Bản. Nhân viên đến từ Myanmar đã tăng 49,9% trong năm qua. Đây là hệ quả của cuộc đảo chính quân sự đầu năm 2021 đã làm nền kinh tế Myanmar trượt dốc khi nhà đầu tư nước ngoài rút lui, các nước phương Tây cấm vận.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) ước tính rằng một quốc gia sẽ trải qua quá trình di cư sang các nền kinh tế tiên tiến cho đến khi GDP đầu người tăng lên khoảng 7.000 đô la.
Các chuyên gia có tay nghề cao được phép đưa các thành viên gia đình theo họ đến Nhật Bản. Tổng số công dân nước ngoài sở hữu nhà ở dạng gia đình vào tháng 6-2023 là khoảng 245.000, gấp đôi so với mười năm trước đó.
Năm 2014, Bộ giáo dục Nhật Bản giới thiệu chương trình cho phép trẻ em nước ngoài học các lớp tiếng Nhật riêng, thay cho các lớp học chung với trẻ em Nhật Bản. Một khảo sát trong năm tài chính 2021 cho thấy hơn 20% trẻ em nước ngoài đủ điều kiện đã không được học các lớp chuyên riêng, một phần do thiếu giáo viên.
Ricky Hồ
