CHÁNH TÀI -
Tích trữ vàng là phản ứng quen thuộc của giới đầu tư trước các cuộc khủng hoảng, và những gì xảy ra với thị trường vàng sau cuộc trưng cầu dân ý tại Anh ủng hộ việc rời Liên minh châu Âu – Brexit – không phải là ngoại lệ. Giá vàng đã lên cơn sốt do giới đầu tư và đầu cơ tìm đến vàng như là nơi an toàn trước các lo ngại tác động xấu của Brexit đối với nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, bên cạnh câu chuyện Brexit, giá vàng cũng đang được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố khác.
Dưới đây là năm lý do khiến giá vàng đang lên cơn sốt, theo tờ Daily Telegraph.
Hiệu ứng Brexit
Người dân chen chúc mua vàng ở một tiệm vàng tại thành phố Thái Nguyên, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Nhân tố đầu tiên khiến giá vàng có đà tăng mạnh mẽ vừa qua là do hiệu ứng của Brexit. Ngày 23-6, tức trước thời điểm Anh công bố kết quả cuộc trưng cầu dân ý về việc Anh rời Liên minh châu Âu (EU), giá vàng chỉ ở mức 1.257 đô la Mỹ/ounce. Cơn hoảng loạn của thị trường sau đó do Brexit tạo ra đã đẩy giá vàng ngày 6-7 chạm mức trên 1.374 đô la Mỹ/ounce, mức cao nhất trong 28 tháng qua. Kết thúc phiên giao dịch ngày 15-7, giá vàng quốc tế đã chững lại nhưng vẫn ở mức khá cao, 1.327,4 đô la Mỹ/ounce.
Mặc dù Anh chưa chính thức khởi động tiến trình tách khỏi EU nhưng viễn cảnh Brexit đã dẫn đến những lo ngại về các hậu quả kinh tế to lớn ở Anh và EU, hai trong số năm nền kinh tế lớn nhất thế giới. Và dĩ nhiên, giới đầu tư đã đổ xô tìm đến vàng như là nơi an toàn của tài sản, khiến giá vàng được đẩy lên cao.
Lãi suất
Nhu cầu vàng thường tăng cao khi lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới giảm. Mặc dù không mang lại lợi tức nhưng vàng cung cấp cho giới đầu tư nơi an toàn để gửi gắm tài sản khi lãi suất trái phiếu và tiền gửi tiết kiệm quá thấp.
Đầu năm nay, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) bất ngờ nâng lãi suất lần đầu tiên trong bảy năm. Tuy nhiên, Fed đã quyết định không nâng lãi suất trong tháng 6-2016 và những kỳ vọng về việc Fed tăng lãi suất trong thời gian còn lại của năm nay cũng đã dịu xuống.
Nhiều ngân hàng lớn trên thế giới như Ngân hàng trung ương châu Âu, Ngân hàng trung ương Nhật và các ngân hàng trung ương của Thụy Điển, Đan Mạch, Thụy Sĩ, Hungary cũng đang áp dụng chính sách lãi suất âm. Xu hướng đồng tiền mất giá càng khiến nhu cầu chọn vàng làm nơi lánh nạn của tài sản tăng cao.
Đồng đô la Mỹ
Đồng đô la Mỹ được xem là một trong những “kẻ thù” lớn nhất của vàng vì giữa chúng có mối quan hệ nghịch đảo: khi giá trị đồng đô la Mỹ giảm, giới đầu tư và các ngân hàng trên thế giới đổ tiền vào vàng, khiến giá trị của kim loại quý này tăng; ngược lại, khi giá đồng đô la tăng, giới đầu tư có xu hướng mua vào đồng đô la, làm nhu cầu và giá vàng đi xuống.
Điều này được giải thích như sau: khi giá trị của đô la Mỹ giảm đi, phải mất nhiều đô la Mỹ hơn để mua được vàng, nên giá trị của vàng được nâng lên và giới đầu tư sẽ tăng mua vàng. Ngược lại, khi giá của đô la Mỹ tăng lên, cần ít đô la hơn để mua được vàng, dẫn đến việc giá trị vàng tính bằng đô la giảm xuống, khiến nhu cầu mua vàng suy yếu.
Cuối năm 2015, đồng đô la Mỹ trên đà tăng giá mạnh mẽ, khiến giá vàng xuống mức thấp nhất trong sáu năm. Tuy nhiên, sau đó đồng đô la bắt đầu đảo sang xu hướng giảm giá cho đến nay. Nếu đồng đô la Mỹ tiếp tục suy yếu, giá vàng sẽ còn cơ hội tăng tiếp.
Khủng hoảng nợ công eurozone
Một lý do khác khiến vàng được chú ý là do giới đầu tư lo ngại cuộc khủng hoảng nợ công ở eurozone (19 nước sử dụng đồng tiền chung euro) sẽ khiến triển vọng tăng trưởng của khu vực này ảm đạm. Tâm lý lo sợ về một cú sụp đổ của eurozone vẫn chưa biến mất, thậm chí sau khi Hy Lạp đạt được thỏa thuận với các chủ nợ quốc tế để nhận gói giải cứu tài chính trị giá 11,5 tỉ đô la Mỹ vào tháng 5-2016.
Hy Lạp đang gánh khoản nợ công rất lớn, khoảng 196,95% so với GDP. Ngoài Hy Lạp, nhiều thành viên khác cũng có tỷ lệ nợ công so với GDP đang ở mức cao, chẳng hạn Ý (133,11%), Bồ Đào Nha (127,8%), Bỉ (106,75%), Cyprus (106,37%), Ireland (100,63%), Tây Ban Nha (98,6%).
Sau sự kiện Brexit, trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Chính phủ Tây Ban Nha đã giảm mạnh, xuống còn mức 1,13%; trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Bồ Đào Nha cũng chỉ còn mức 3,1%, giảm so với mức 4,1% vào tháng 2-2016. Lãi suất thấp của các trái phiếu này sẽ tiếp tục khiến giới đầu tư tìm đến vàng.
Nhu cầu của Trung Quốc
Một thực tế là nhu cầu vàng mạnh mẽ ở Trung Quốc đã nâng đỡ giá vàng trong thời gian qua. Chuyên gia thị trường hàng hóa Matthew Michael ở Công ty Quản lý tài sản Schroders (Anh) nhận xét: “Nhu cầu vàng ở Trung Quốc chưa bao giờ được đáp ứng đầy đủ. Người dân Trung Quốc rất chuộng vàng. Họ chuộng vàng vì đây là nơi tích trữ giá trị, hơn nữa, Nhà nước Trung Quốc cũng đang đa dạng hóa tài sản dự trữ bằng cách tăng mua vàng”.
Dự trữ vàng của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc tăng chóng mặt với mức tăng 71,4% trong 12 tháng qua, trong khi dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương trên thế giới chỉ tăng 2,85%.
Chuyên gia Michael nói: “Người dân và các công ty đầu tư Trung Quốc đang mua vàng, một tài sản hữu hình và có tính thanh khoản cao. Nếu đồng nhân dân tệ Trung Quốc tiếp tục suy yếu, những người đầu tư vàng sẽ được hưởng lợi lớn”.
Song, theo các chuyên gia, giá vàng đã tăng quá mạnh trong thời gian qua và có thể sắp có một đợt điều chỉnh. Chuyên gia Sam Lees ở Công ty dịch vụ đầu tư và môi giới trực tuyến Fundexpert.co.uk (Anh) nói: “Giai đoạn kiếm lợi nhuận dễ dàng nhờ vàng tăng giá đã qua. Với mức giá hiện nay, giá vàng có thể sắp chạm đỉnh”.
