(SGTT) - Lễ cầu mưa “Yang Pơtao Apui” ở làng Plei Ơi, Gia Lai là nghi lễ của người Jrai, gắn liền với truyền thuyết vua lửa. Đây là dịp cộng đồng gửi gắm niềm tin vào thần linh, cầu mong mùa màng tươi tốt, mưa thuận gió hòa cho buôn làng.
- Khám phá 5 điểm đến vào ‘Top 7 Ấn tượng Việt Nam’ tại Gia Lai
- Gợi ý 6 điểm check-in khi đến Chư Păh, Gia Lai
- Khám phá kiến trúc độc đáo của nhà thờ Yali ở Gia Lai
Theo quan niệm của người Jrai, khi con người sinh ra, muôn loài và vạn vật cũng đồng thời xuất hiện. Các vị thần được tin là đã ban tặng sự sống và bảo trợ cho con người, như thần Nước mang đến sự sống; thần Mưa đem lại sự tươi tốt cho cây cỏ, mùa màng; thần Gió và thần Lửa – vị thần lưu giữ ngọn lửa thiêng.
Trong truyền thuyết của dân tộc Jrai, từng tồn tại 14 đời vua lửa – được gọi là “Pơtao Apui”. Sau một thời gian được dân làng suy tôn làm vua lửa, do những biến động xã hội và sự thay đổi trong tín ngưỡng, người giữ ngọn lửa cuối cùng – vốn phải tuân thủ nhiều kiêng khem nghiêm ngặt – đã thay mặt dân làng cầu xin các vị thần (Yang – trời đất) cho mình được thoái vị.
Sau đó, ông trở về đời sống thường dân và qua đời vào năm 1999. Mộ phần của ông hiện vẫn còn, nằm trong khu nghĩa địa các đời vua lửa tại thung lũng Cheo Reo xưa – nay là khu di tích Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai.
Làng Plei Ơi được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp quốc gia vào năm 1993. Lễ cầu mưa “Yang Pơtao Apui” tại tỉnh Gia Lai được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào ngày 8-6-2015.
Lễ cầu mưa “Yang Pơtao Apui” ở làng Plei Ơi được tổ chức hàng năm vào khoảng tháng 4 hoặc tháng 5, là dịp người dân gửi gắm niềm tin vào thần linh, cầu mong mùa màng bội thu và cuộc sống no đủ.
Nghi lễ diễn ra trên đỉnh núi Chư Tao Yang, thuộc khuôn viên Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia Plei Ơi, với sự chủ trì của các già làng, nghệ nhân và sự tham gia đông đảo của cộng đồng. Trong không gian linh thiêng, lễ vật được dâng lên, lời khấn nguyện vang vọng giữa núi rừng, thể hiện ước vọng gắn bó giữa con người và thiên nhiên.
Dưới đây là một số hình ảnh của lễ cầu mưa trên núi thiêng Chư Tao Yang:
Lễ cầu mưa không chỉ là dịp để cộng đồng người Jrai thể hiện tín ngưỡng truyền thống mà còn góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, thu hút sự quan tâm của du khách và các nhà nghiên cứu văn hóa.
