(SGTT) - Tháp Pô Rômê được giới nghiên cứu văn hóa đánh giá là một trong những công trình có niên đại “trẻ” nhất trong hệ thống tháp Champa. Giữa lòng ngọn tháp này đang lưu giữ một Bảo vật Quốc gia – bức phù điêu vua Pô Rômê.
- Gợi ý 6 làng chài thanh bình khi đến Khánh Hòa
- Ngôi làng hình cánh diều vào ‘Top 7 Ấn tượng Việt Nam’ ở Khánh Hòa
- Đến Khánh Hòa, ngắm bãi Đá Trứng ở vịnh Vĩnh Hy
Tháp được người Chăm xây dựng vào thế kỷ XVII để thờ vị vua Pô Rômê, vị vua cuối cùng trị vì vương quốc Champa. Khu đền tháp Pô Rômê xưa gồm có ba ngôi tháp, gồm tháp chính, tháp cổng và tháp lửa.
Tuy nhiên, do sự bào mòn của thời gian nên hiện nay chỉ còn lại ngôi tháp chính. Hai tháp xung quanh đã đổ sập, chỉ còn lại dấu tích. Tháp chính hiện tọa lạc tại xã Phước Hữu, tỉnh Khánh Hòa.
Các đỉnh cột ở mỗi tầng đều nhô ra các phiến đá hình ngọn lửa. Ngoài ra, mỗi tầng và mỗi mặt của tháp được trang trí bằng các họa tiết gốm, đá, với hình người, hình đuôi rồng, hình lá, hình bò thần… Tất cả các loại hình họa tiết trang trí nêu trên đều mang ý nghĩa nghệ thuật, tôn giáo của người Chăm.
Tuy không đồ sộ như tháp Hòa Lai hay Pôklong Garai, song tháp Pô Rômê lại sở hữu những đường nét kiến trúc và hoa văn độc đáo, mang phong cách riêng. Đặc biệt, giữa lòng ngọn tháp hơn 300 năm tuổi này đang lưu giữ một Bảo vật Quốc gia - bức phù điêu vua Pô Rômê - được đồng bào Chăm đời này qua đời khác gìn giữ như một biểu tượng linh thiêng.
Theo Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa, phù điêu Vua Pô Rômê, có niên đại vào thế kỷ XVII, là hiện vật gốc độc bản, có giá trị đặc biệt. Đây là tác phẩm nghệ thuật cổ quý hiếm, được tạc bán thân chiếm hết phần dưới và giữa tấm bia đá; được đục đẽo, chạm trổ trên bề mặt tảng đá được bào mòn một cách cẩn trọng, tinh vi và rất khéo léo từ đôi bàn tay xưa của nghệ nhân Chăm.
Tác phẩm mang tính lịch sử, đánh dấu một giai đoạn phát triển thịnh đạt cuối cùng của vương quốc Champa – một trong những vương quốc cổ tồn tại trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay, gắn liền với sự nghiệp của vị vua cuối cùng của người Chăm. Phù điêu Vua Pô Rômê được công nhận là bảo vật quốc gia vào năm 2020.
Để bảo vệ và phát huy giá trị của di tích này, tỉnh Ninh Thuận (cũ) đã tổ chức nhiều đợt trùng tu vào các năm 1992 và năm 2010, toàn bộ khu di tích tháp Pô Rômê đã được khôi phục. Theo đó, phía dưới chân tháp các công trình phụ trợ như đường đi, sân vườn, nhà trưng bày, lối lên tháp… cũng được đầu tư xây dựng khang trang để phục vụ du khách tham quan.
