Vĩnh Thụy -
Việc Chính phủ Trung Quốc kiểm soát chặt dòng vốn đầu tư ra nước ngoài đang khiến kinh đô điện ảnh Hollywood (Mỹ) bị “đứng hình”.
Theo tờ The Wall Street Journal, hồi năm ngoái, các công ty Trung Quốc công bố khoản tiền kỷ lục 225 tỉ đô la Mỹ trong các thỏa thuận mua lại tầm quốc tế ở nước ngoài. Nhưng nay, chính phủ nước này quyết kiểm soát chặt dòng vốn chảy ra khỏi Trung Quốc, vì sợ dòng vốn “bay đi” này có thể làm suy yếu lòng tin vào nền kinh tế Trung Quốc. Từ đó có sự giám sát kỹ các vụ mua lại ở nước ngoài, nhằm bảo đảm hoạt động này không thể “trốn” chính sách kiểm soát dòng vốn. Bắc Kinh quyết chặn dòng vốn chảy ra nước ngoài, điều này khiến nỗ lực mua lại các hãng phim Hollywood của các công ty Trung Quốc bị ngưng trệ.
Ảnh ghép “siêu nhân” Wang Jianlin mua lại hãng phim Legendary Entertainment. Ảnh: China Daily
Quyết định này được ban hành sau nhiều năm qua, các công ty Trung Quốc đạt được những vụ mua lại lớn, như vụ mua lại hãng phim Legendary Entertainment với giá 3,5 tỉ đô la hồi năm 2016, và vụ bơm 1 tỉ đô la tài trợ cho hãng phim Paramount Pictures hồi tháng 1-2017.
Chính sách kiểm soát dòng vốn của Bắc Kinh bắt đầu từ tháng 11-2016 và đã “đánh chìm” một số vụ thỏa thuận liên quan đến mua bán, thâu tóm. Tờ The Wall Street Journal viết rằng, điều này cho thấy Hollywood lệ thuộc Trung Quốc, nơi mà bất kỳ một sự thay đổi nhỏ nào trong chính sách quốc gia cũng đều khiến kỹ nghệ giải trí bị ảnh hưởng.
Vài năm qua, nhiều công ty ở Trung Quốc cũng như thị trường nước này trở thành một nguồn vốn cho Hollywood. Các hãng phim có những xuất phẩm đồng tài trợ với các công ty Trung Quốc và thu được hàng tỉ đô la Mỹ tiền vé ở Trung Quốc, vốn là thị trường vé bán chạy hạng nhì thế giới.
Nhưng một lãnh đạo thâm niên ở Hollywood nói ở vài cấp độ, bất kỳ vụ thỏa thuận nào với Trung Quốc đều giống như trò vẩy xúc xắc. Ở Mỹ thì dễ dự báo các cơ quan chính quyền có thể làm gì, nhưng Trung Quốc thì không thể khẳng định. Thường thì các công ty Trung Quốc đầu tư ở nước ngoài thì phải trình đơn lên ít nhất hai cơ quan quản lý, là Bộ Thương mại và Ủy ban Cải tổ và phát triển quốc gia. Sau khi được phê duyệt, đơn lại trình cơ quan quản lý thứ ba là Cơ quan Quản lý ngoại hối nhà nước (SAFE).
Hồi tháng 12-2016, công ty sản xuất kim loại Anhui Xinke New Materials tuyên bố hủy vụ chi 350 triệu đô la để mua lại Voltage Pictures LLC, một hãng phim ở Los Angeles, dù họ đã sắp thương lượng xong. Đại diện Xinke không cho biết lý do và Voltage làm đơn kiện Xinke cùng công ty luật (ở Trung Quốc) của Xinke vì phá vỡ hợp đồng và đòi bồi thường hơn 300 triệu đô la. Công bố thông tin, Xinke giải thích với thị trường chứng khoán Thượng Hải rằng Voltage không cung cấp thêm thông tin theo yêu cầu của các cơ quan quản lý.
Hôm 23-2 vừa qua, Công ty Recon Holding (Trung Quốc) tuyên bố sẽ chi 100 triệu đô la để mua lại 51% cổ phần của hãng phim Millennium Films (ở Los Angeles, Mỹ) cùng một thư viện có 300 bộ phim. Nhưng một người biết vụ mua lại này nói rằng quyết định kiểm soát dòng vốn của Trung Quốc khiến Recon lọt vào tầm “soi sét”của các cơ quan quản lý.
Năm 2016, Trung Quốc đã “ngắm nghía” hãng phim Metro-Goldwyn-Mayer (MGM), khi Tập đoàn Bất động sản Wanda (Trung Quốc) mua lại hãng phim Paramount Pictures (của Tập đoàn Viacom Inc). Wanda cũng muốn mua hãng phim Dick Clark Productions với giá 1 tỉ đô la nhưng đã phải bỏ dở ý định. Chủ tịch của Dick Clark là Eldridge Industries vẫn hy vọng hoàn thành được vụ thương lượng.
Wanda trước đây thường dễ đem tiền ra khỏi Trung Quốc để thực hiện các vụ mua lại. Đầu năm 2016, Wanda trả 3,5 tỉ đô la để mua lại hãng phim Legendary Entertainment. Ông Wang Jianlin, Chủ tịch Wanda và là người giàu nhất Trung Quốc, đã luôn nói ông muốn làm chủ nhân một hãng phim lớn ở Hollywood.
