VÂN LY -
Đề án chuyển mạng giữ số cho phép người dùng có thể chuyển từ mạng di động này sang một mạng di động khác mà không phải thay đổi số điện thoại. Theo kế hoạch, đề án này sẽ được thực hiện vào đầu năm 2017, nhưng mới đây Bộ Thông tin và Truyền thông đã quyết định điều chỉnh lộ trình chuyển mạng giữ số, dời lại đến cuối năm 2017.
Tính toán thời điểm chuyển
Trước đây, đề án chuyển mạng giữ số đã được Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt thời điểm áp dụng vào đầu năm 2017. Song, lộ trình này vừa được điều chỉnh. Theo đó, thời gian kết nối thử nghiệm dịch vụ chuyển mạng giữ số giữa Cục Viễn thông và các mạng di động phải hoàn thành trước ngày 30-6-2017 và chính thức cung cấp dịch vụ này trước ngày 31-12-2017.
Ông Nguyễn Đức Trung, Cục trưởng Cục Viễn thông, cho biết hiện cục này đang tiến hành các thủ tục đầu tư hệ thống, xây dựng thông tư hướng dẫn triển khai dịch vụ. Những thuê bao di động không có thông tin cá nhân chính xác sẽ không được chuyển mạng giữ số. Việc triển khai dịch vụ chuyển mạng giữ số cũng là công cụ để khuyến khích người sử dụng dịch vụ đăng ký chính xác thông tin thuê bao.
Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng việc chuyển mạng giữ số nếu làm sớm quá khi thị trường chưa có cạnh tranh sẽ không hiệu quả, không có nhiều ý nghĩa mà Nhà nước và doanh nghiệp lại phải đầu tư tốn kém. Do vậy phải cân nhắc khi nào mức độ cạnh tranh trên thị trường đủ hấp dẫn người dùng chuyển từ mạng này sang mạng kia thì làm mới hiệu quả.
Kinh nghiệm của các nước cho thấy, khi nào tỷ lệ người dùng di động trên thị trường đạt 60% dân số thì mới áp dụng việc chuyển mạng giữ số. Hiện nay, tại Việt Nam, số SIM phát hành ra so với dân số đã hơn 130%, song có một thực tế là có người dùng tới 2-3 SIM hoặc có cả SIM ảo, SIM rác (không phát sinh cước).
Mới đây, bộ đã kiểm tra thực tế số máy bật tại một thời điểm, kết quả cho thấy đã có khoảng 60% dân số bật máy di động sử dụng trong một ngày. Do vậy, nhiều người cho rằng đây là lúc tính đến việc chuyển mạng giữ số. Hơn nữa, đến nay hầu hết các nước trên thế giới đã triển khai dịch vụ này.
Giảm lãng phí
Mục đích của dịch vụ chuyển mạng giữ số là tạo thuận lợi cho người sử dụng dịch vụ di động khi có nhu cầu chuyển đổi nhà mạng mà không phải đổi số điện thoại gây phiền phức. Ở góc độ thị trường, dịch vụ này khi áp dụng sẽ tăng tính cạnh tranh giữa các nhà mạng. Bởi nếu các nhà mạng không đưa ra những chính sách cạnh tranh thì các thuê bao sẽ chuyển sang nhà mạng khác.
Bên cạnh đó, trong đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương, 21 nước tham gia hiệp định cam kết sẽ hoàn thành chuyển mạng giữ số vào năm 2015, riêng Việt Nam cam kết sẽ thực hiện trước năm 2020.
Ở góc độ quản lý, khi dịch vụ này được áp dụng sẽ giảm lãng phí tài nguyên kho số, giúp sử dụng kho số hiệu quả hơn, giải quyết tình trạng người dùng nhiều số điện thoại cùng một lúc, và kết quả là SIM rác sẽ giảm.
Việc chuyển mạng sẽ buộc doanh nghiệp phải áp dụng biện pháp tiết kiệm kho số hơn. Sẽ không còn tình trạng doanh nghiệp xin thật nhiều số nhưng dùng không hiệu quả và gây nên tình trạng SIM rác, SIM ảo. Khi áp dụng chính sách chuyển mạng giữ số, nếu doanh nghiệp xin kho số nhiều quá sẽ tốn chi phí duy trì kho số.
Các chuyên gia viễn thông cho rằng, việc chuyển mạng giữ số chỉ gây bất lợi cho các nhà mạng, vì họ phải đầu tư thêm cho hạ tầng kỹ thuật trong khi nguy cơ khách hàng rời mạng có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu như chiến lược kinh doanh không cạnh tranh, hấp dẫn bằng nhà mạng khác. Chính sách này khiến các nhà mạng luôn phải đau đầu về việc đảm bảo chất lượng dịch vụ cũng như chăm sóc khách hàng.
Theo các chuyên gia, việc triển khai đề án chuyển mạng giữ số mới là cuộc cạnh tranh thực sự giữa các mạng di động để giữ chân thuê bao không rời mạng. Chứ lâu nay, thị trường di động mới chỉ cạnh tranh để phát triển thuê bao, thu hút khách hàng hòa mạng.
Hiệu quả về chính sách
Tại các quốc gia triển khai hoạt động này, có quốc gia có lượng người sử dụng di động chuyển mạng chiếm đến 20-30%, nhưng cũng có quốc gia tỷ lệ chuyển chỉ chiếm vài phần trăm. Tại cuộc hội thảo Việt-Úc về chia sẻ kinh nghiệm quản lý viễn thông diễn ra gần đây, bà Imogen Colton, cố vấn cao cấp chính sách và cơ sở hạ tầng của Bộ Truyền thông Úc, cho biết chuyển mạng giữ số là một chính sách hiệu quả.
Bà Colton cho biết, có 8% thuê bao di động tại Úc đã từng chuyển mạng giữ số. “Nếu áp dụng chính sách này, việc cạnh tranh trên thị trường di động sẽ rất khốc liệt, các nhà mạng sẽ phải cạnh tranh về chất lượng dịch vụ. Bởi nếu thuê bao không hài lòng sẽ dễ dàng chuyển sang mạng khác”, bà Colton phát biểu.
Ông Simon Brooks, quản lý cao cấp của Tập đoàn Viễn thông Telstra tại Úc, chia sẻ kinh nghiệm, rằng chính sách trên không chỉ là một cơ hội cho Telstra tìm được khách hàng mà còn có được những thông tin quan trọng như sản phẩm và dịch vụ của mình có hấp dẫn khách hàng không. Bởi số liệu khách hàng chuyển đổi sẽ là phép thử với chất lượng dịch vụ của nhà mạng, buộc các nhà mạng phải nghiên cứu đưa ra các chính sách tiếp thị hiệu quả.
