Buộc di dời gấp khỏi chung cư, doanh nghiệp than

Cao Ban -

“Lệnh” di dời khỏi chung cư trong vòng 15 ngày của Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM khiến các chủ doanh nghiệp, quán xá... tại các chung cư rối bời vì bị thiệt hại hàng tỉ đồng.

Tiếc tiền tỉ lỡ đầu tư

Các chung cư cũ ở các quận trung tâm TPHCM là địa điểm tập trung nhiều cửa hàng, quán xá.  Ảnh: Thành Hoa

Đang trong không khí trang hoàng lại quán xá, chuẩn bị đón Giáng sinh và năm mới, nhưng chị Ánh Nguyệt, chủ quán café Joy (chung cư 26 Lý Tự Trọng, quận 1) vô cùng hoang mang khi biết có lệnh phải di dời. Chị lo lắng vì đã lỡ bỏ hàng trăm triệu đồng để sửa quán, nay phải dọn đi.

“Trang trí, sơn sửa quán hết ngót 500 triệu đồng, cộng thêm tiền thuê là 240 triệu đồng đã trả trước cho 6 tháng (40 triệu đồng/tháng), tôi như ngồi trên đống lửa khi nghe tin không được kinh doanh ở chung cư nữa”, chị Nguyệt nói.

Chị Nhiêu Nhung, chủ quán café First Garden (chung cư 26 Lý Tự Trọng) cũng bối rối không kém. Chị cho biết, để đầu tư các quán cà phê, nhà hàng tại chung cư doanh nghiệp phải bỏ ra trung bình cả tỉ đồng, ít thì vài trăm triệu đồng, chưa kể đến tiền thuê nhà đã trả trước theo hợp đồng. Do vậy, nếu phải di dời gấp khỏi chung cư, chủ doanh nghiệp gặp không ít thiệt hại.

“Tôi mới đăng ký kinh doanh hồi tháng 5, nhưng không nghe bất cứ cảnh báo nào. Còn quán thì mới mở được năm tháng, hiện chưa lấy lại vốn. Điều đáng nói là đến thời điểm này chúng tôi vẫn chưa nhận được thông báo chính thức từ Sở Kế hoạch và Đầu tư”, chị Nhung nói.

Theo chị Nhung, cuối năm là mùa kinh doanh, lượng khách đông, đồng thời việc tìm địa điểm kinh doanh mới lại vô cùng khó khăn.

Để đối phó với quy định cấm kinh doanh ở chung cư, một số doanh nghiệp chọn cách lách luật khi đăng ký trụ sở hoạt động ở địa điểm khác nhưng hoạt động kinh doanh, buôn bán lại diễn ra ở chung cư. “Vì không có nhiều vốn thuê mặt bằng nên chúng tôi đăng ký kinh doanh ở nhà người thân, còn việc buôn bán diễn ra tại chung cư này”, một chủ shop quần áo tại một chung cư ở quận 10 cho biết.

Giám đốc một công ty thuê căn hộ tại quận Phú Nhuận để làm văn phòng thì cho rằng việc công ty mở văn phòng ở chung cư không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân do đây chỉ là nơi nhận thông báo, giấy tờ giao dịch… chứ không diễn ra bất cứ hoạt động kinh doanh nào. “Cơ quan quản lý nên cho doanh nghiệp thời gian chuẩn bị và thay đổi địa điểm chứ không nên áp dụng ngay. Cũng không nên cấm đồng loạt mà nên có phân loại theo từng nhóm doanh nghiệp và ngành nghề kinh doanh”, vị này nói.

[box] Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM vừa ra thông báo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày ký công văn, doanh nghiệp không được kinh doanh tại căn hộ chung cư và phải nộp hồ sơ thay đổi địa chỉ trụ sở chính, địa điểm hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh tại căn hộ chung cư sang địa điểm khác không phải là căn hộ chung cư (trừ phần diện tích nhà chung cư dùng để kinh doanh). Đồng thời, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với Sở Xây dựng và UBND các quận, huyện nơi doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh đặt trụ sở để xử lý theo quy định.

Thông báo cũng nhắc lại Nghị định 99/2015 hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở. Theo đó, các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân không được phép sử dụng căn hộ chung cư làm địa điểm kinh doanh từ sau ngày 10-6-2016.[/box]

Đề xuất cho lộ trình

Theo luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn Luật sư TPHCM, việc cấm sử dụng căn hộ (để ở) vào mục đích kinh doanh bắt đầu được quy định tại Điều 6 Luật Nhà ở 2014. Còn các văn bản pháp luật trước đó như Luật Nhà ở 2005, Nghị định 90/2006/NĐ-CP, Nghị định 71/2010/NĐ-CP không có quy định nào cấm. Pháp luật về quản lý, sử dụng nhà chung cư như Quyết định 10/2003/QĐ-BXD và Quyết định 08/2008/QĐ-BXD chỉ cấm kinh doanh dịch vụ gây ồn ào, ô nhiễm môi trường (nhà hàng karaoke, vũ trường, sửa chữa xe máy, ô tô; lò mổ gia súc và các hoạt động dịch vụ gây ô nhiễm khác), cấm tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần diện tích, các thiết bị thuộc sở hữu chung, sử dụng chung của nhà chung cư

“Hiện có nhiều căn hộ đang kinh doanh, họ chuyển địa chỉ doanh nghiệp ra khỏi căn hộ ở nhưng lại đăng ký hộ gia đình. Do vậy nếu Sở Kế hoạch và Đầu tư chỉ ra tay buộc doanh nghiệp chuyển khỏi trụ sở thì chỉ giải quyết trên mặt giấy tờ mà không giải quyết được những tồn tại và vướng mắc của những người đang kinh doanh”, ông Phượng nhận xét.

Hiện nay cũng không có tiêu chuẩn nào quy định cho chung cư có mục đích vừa ở vừa kinh doanh. Trong khi đó, tiêu chuẩn về nhà ở cao tầng TCXDVN 323: 2004 thì chưa xác định rõ hiệu lực. Như vậy, để quản lý giữa căn hộ để ở và căn hộ vừa ở vừa kinh doanh không xác định được các tiêu chuẩn về kỹ thuật, phê duyệt về công năng sử dụng. “Các cơ quan nhà nước nên chăng cần ban hành tiêu chuẩn về căn hộ để ở và tiêu chuẩn căn hộ vừa ở vừa kinh doanh trước khi quy định cấm để các cư dân có thể quyết định việc chuyển đổi công năng và đáp ứng các điều kiện theo tiêu chuẩn”, ông Phượng đề xuất.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, cơ quan chức năng nên có lộ trình di dời 1-3 năm, cho phép các doanh nghiệp đang kinh doanh hoặc đặt trụ sở tại chung cư được tiếp tục hoạt động và giãn thời gian di dời từ năm 2017 đến 2020. Theo ông Châu, luật quy định cấm nhưng chưa có chế tài xử phạt đủ tính răn đe đối với hành vi vi phạm nên cơ quan quản lý đưa ra các biện pháp xử lý quá gấp rút có thể không mang lại hiệu quả.

“Việc giãn thời gian di dời giúp doanh nghiệp tìm nơi kinh doanh khác phù hợp hơn hoặc tương đương với nơi đang trú đóng. Đồng thời, giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp do phải thay đổi trụ sở, mất tiền thuê mặt bằng vì vi phạm hợp đồng”, ông Châu nói.