(SGTTO) - Mới đây, cộng đồng mạng xôn xao về những clip của YouTuber Khoa Pug tại Nhật Bản. Phải chăng YouTuber này đang “dắt mũi” người xem để câu view và làm xấu hình ảnh người Việt trong mắt bạn bè quốc tế?
- Review và câu view: con đường thành người “nổi tiếng”
- Vụ Khoa Pug ở nhà hàng Nhật: nhiều người chỉ trích
Khoa Pug tên thật là Nguyễn Anh Khoa, sinh năm 1992, là YouTuber du lịch và ẩm thực. Anh chàng này sở hữu hai kênh YouTube là Khoa Pug với hơn 2,2 triệu người đăng ký, chuyên sản xuất các clip trải nghiệm du lịch và ẩm thực sang chảnh trong và ngoài nước. Kênh YouTube thứ hai của anh là Khoa Pug Discovery với hơn 68.000 người đăng ký, xuất bản những video đời thường, nhảm nhí…
“Trọc phú” câu view?
Trào lưu “người người làm YouTube” đang nổi lên trong những năm gần đây bởi văn hóa nghe – nhìn và nhu cầu giải trí tăng cao của người Việt. Bên cạnh đó là chính sách hậu đãi hấp dẫn của YouTube dành cho các YouTuber khiến nhiều hiện tượng... xuất hiện.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia đánh giá, một kênh YouTube có giá trị cao cần hội tụ ba yếu tố: trải nghiệm, học thuật và nghệ thuật. Những trải nghiệm của người làm YouTube giúp mang lại yếu tố chân thật, tự nhiên. Học thuật mang lại giá trị về thông tin cho người xem, còn yếu tố nghệ thuật giúp những hình ảnh trong clip được trau chuốt về góc máy, cảnh vật…
Ở Việt Nam, có khá ít YouTuber hài hòa được cả ba yếu tố trên, nếu không muốn nói là đa số thiên về trải nghiệm lồng ghép tính giải trí để “lấy lòng” người xem. Và kênh YouTube của Khoa Pug cũng không ngoại lệ.
Khác với nhiều YouTuber khác, anh chàng sinh năm 1992 này xuất thân có điều kiện, thích đi nhiều nơi và sẵn sàng chi bạc tỉ cho những chuyến du lịch.
Trong một số clip, Khoa Pug thường đóng vai anh chàng nghèo đến những nơi sang chảnh để ăn chơi hoặc mua sắm. Qua clip, anh cho người xem thấy cảnh mình bị coi thường trong bộ dạng nghèo khổ rồi bất ngờ gọi các món ăn cao sang hoặc chịu chi ở những khách sạn, resort đắt đỏ. Một số người xem có phản ứng khó chịu, thậm chí bình luận ác ý với những nhân viên, lễ tân hoặc phục vụ mà Khoa Pug cho rằng họ khinh thường mình.
Kiểu thử lòng này là cố tình “sai mà không phạm”, biết anh làm không đúng nhưng không làm được gì. Và từ đó xuất hiện nhiều người xem thích trò chơi "giả nghèo" thử lòng của YouTuber này. Một bộ phận khác không thích cách Khoa Pug hành động như vậy lại có ý kiến trái chiều, phát sinh những “trận chiến” trên mạng xã hội. Khoa Pug đã thành công khi kéo lượng lớn người quan tâm mình và kênh YouTube. Cụ thể, sau clip về resort Aroma, lượng đăng ký kênh của Khoa Pug tăng đột biến, với 623.000 lượt đăng ký mới trong vòng một tháng, theo số liệu từ trang theo dõi các tài khoản mạng xã hội Social Blade.
Trong chuyến du lịch tại Nhật Bản mới đây, Khoa Pug lần nữa cho thấy sự “trọc phú” ở clip “Đỉnh cao nâng tầm đồ ăn của người Nhật…” được đăng tải vào ngày 28-10-2019. YouTuber này còn tỏ ra giàu có khi phát ngôn: “Tụi Tây nó vô coi cắt cá là chính, tiền đâu ăn set VIP như Việt Nam mình”.
Nhiều con sâu làm rầu nồi canh
Trong clip “Phụ nữ Nhật quỳ khóc…” đăng tải ngày 1-11-2019, Khoa Pug lại “dắt mũi” người xem khi đưa tin sai sự thật. Trong clip, Khoa Pug cho biết chị phục vụ người Nhật quỳ khóc dưới chân anh vì cho rằng anh không cho cameraman (người quay phim là nữ) ăn, phân biệt giới tính…
Qua chia sẻ và phụ đề trong clip, Khoa Pug khiến người xem thương cảm vì anh ta bị rơi vào vai ác vì phân biệt đối xử. Tuy vậy, nhiều người hiểu tiếng Nhật đã “tố” Khoa Pug lừa dối, trong clip lẫn lời nói, chị phục vụ nói không muốn bị quay phim và nhiều lần nhắc nhở Khoa Pug cũng như bạn đồng hành đừng quay phim nữa, hãy tập trung thưởng thức đồ ăn đang nóng. Còn hành động quỳ gối phục vụ là văn hóa của người Nhật chứ không phải xã hội này còn phong kiến, coi thường người phụ nữ như Khoa Pug đã chia sẻ.
Ở những clip sau, Khoa Pug có giải thích cho việc đăng clip về phụ nữ Nhật quỳ gối khóc là do quay tự nhiên, không có kịch bản nên không lường trước những tình huống phát sinh. Tuy nhiên, đây là kiểu quay rồi về dựng lại mới xuất bản chứ không phải phát sóng trực tiếp nên Khoa Pug hoàn toàn có thể cắt bỏ những phần chưa ổn và nhạy cảm, nếu thật sự không muốn gây hiểu lầm.
Tương tự, ở clip “Street food Osaka – Khoa Pug hớn hở gặp người Việt…” đăng tải vào ngày 4-11-2019, Khoa Pug và bạn đồng hành tỏ ra khó chịu và có ý coi thường người hai bạn nữ người Việt đang làm việc tại Nhật Bản. Cụ thể, theo YouTuber này chia sẻ, anh và bạn đồng hành bị cô gái người Việt tay cầm đũa chỉ trỏ cấm quay phim và chửi thề nhiều lần. Tuy nhiên, nếu không quá khắt khe thì chúng ta có thể thấy cô gái ấy vì đang làm việc, tay cầm đũa nên không tiện buông xuống. Cô ấy chỉ lắc tay đang cầm đũa chứ không chỉ trỏ dằn mặt. Còn việc những lời chửi thề của Khoa Pug thì đó là chia sẻ khi anh rời đi, sự thật có hay không thì chưa rõ.
Trong clip có liên quan đến cô gái Việt dùng tay chỉ trỏ cấm quay phim, nhiều người cho rằng đó là “con sâu làm rầu nồi canh”, làm xấu hình ảnh người Việt. Nhưng chính việc người xem đả kích bạn nữ đó ở xứ người cùng với những lời miệt thị cũng đã góp phần làm xấu hình ảnh người Việt.
Ngoài ra, ở clip “Thiên đường hải sản ở Osaka…” được đăng tải vào ngày 5-11-2019, Khoa Pug cũng lần nữa cho thấy anh đã đưa quá nhiều quan điểm cá nhân và bị cảm xúc dẫn dắt sau sự việc bạn nữ người Việt không cho quay phim. Khi vào siêu thị xem hải sản tươi ngon, anh nhận định việc quản lý siêu thị còn lơ là và đưa phụ đề: “Siêu thị nè, lỏng lẻo chả ai canh, tui nghĩ mấy vụ người Việt ăn cắp ở siêu thị là kiểu này nè”. Ngoài ra, khi trải nghiệm thức ăn đường phố ở Nhật Bản, Khoa Pug còn tuyên bố... sợ gặp người Việt bán hàng.
Chúng ta thừa nhận những đóng góp của Khoa Pug trong việc làm YouTube như độ chịu chi để review những trải nghiệm thú vị cho người xem. Tuy nhiên, cách làm YouTube giật tít, thông tin sai lệch và đưa quá nhiều quan điểm cá nhân một chiều lên mạng xã hội là việc đáng lên án.
Dẫu bị báo chí phê bình là thế, nhưng ở Việt Nam khá lạ, càng tai tiếng thì càng nổi tiếng. Dư luận xôn xao nhiều ngày nhưng trang Facebook và YouTube của Khoa Pug lại càng được theo dõi và đăng ký. Điều đó phản ánh bộ phận người Việt vẫn còn khá dễ dãi trong việc đón nhận thông tin.
Cần nghiêm túc nhìn nhận, những người làm YouTube nói chung và YouTuber có hơn 2,2 triệu người đăng ký như Khoa Pug thì càng nên cẩn trọng hơn trong các sản phẩm trên mạng xã hội và phát ngôn, bởi YouTube không kiểm soát hết các nội dung đăng tải và mỗi phát ngôn của YouTuber đang ảnh hưởng đến rất nhiều người, nhất là khi YouTube ở Việt Nam được tương tác khá nhiều.
Chính vì vậy, người dùng YouTube càng nên chọn lọc thông tin và có sự kiểm chứng trước khi kết luận sự việc. Mặt khác, hạn chế đả kích nhau trên các mạng xã hội, thay vào đó là những lời khuyên hữu ích, sự vị tha cũng là cách chúng ta góp phần làm đẹp hình ảnh người Việt.
Diễm Nguyễn
