Minh Duy
Trong dịp Tết Ất Mùi vừa qua, bên cạnh nhiều công ty có lượng khách mua tour tăng trưởng tốt thì cũng có không ít công ty phải ngậm ngùi, chịu bù lỗ để trả bớt phòng khách sạn, dịch vụ xe... Lý do khiến các công ty lữ hành phải làm như vậy là vì ngày càng nhiều du khách tự tổ chức đi chơi thay vì mua tour trọn gói.
Khách không cần tour
Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch HĐQT Công ty Dã ngoại Lửa Việt (Lửa Việt Tours), cho biết tết vừa qua, những điểm du lịch như Phan Thiết, Đà Lạt, Nha Trang đã tràn ngập khách du lịch tự đi. Số khách mua tour trọn gói đến những điểm này giảm. “Tour trọn gói cho tuyến này giảm nhiều hơn tết trước nhưng đây không phải là sự sụt giảm đột ngột mà đã có trong thời gian gần đây”, ông Mỹ nói.
Nói thêm về điều này, ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Bình Thuận, cho biết lượng khách tự lái xe đi du lịch, nhóm khách gia đình đang ngày càng tăng trưởng mạnh. Theo ông Khoa, khi đường cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây rút ngắn thời gian đi từ TPHCM đến Phan Thiết (từ 5-6 giờ xuống còn 3,5 giờ) thì lượng khách này còn đến Phan Thiết nhiều hơn. Du khách không chỉ đến từ TPHCM mà còn từ các tỉnh, thành lân cận vì điều kiện đi lại dễ dàng hơn và nhiều người đã có kinh nghiệm du lịch, biết tự sắp xếp dịch vụ cho chuyến đi hoặc chỉ muốn cùng gia đình đến để nghỉ ngơi, thư giãn.
Bà Đoàn Thị Thanh Trà, Giám đốc tiếp thị và truyền thông của Công ty Dịch vụ Lữ hành Saigontourist, cũng cho biết một trong những điều đặc biệt trong dịp tết vừa qua là nhóm khách gia đình, bạn bè ngày càng thích đặt một phần dịch vụ cho chuyến du lịch thay vì mua tour trọn gói. Những nhóm này thường nhờ công ty đặt một số dịch vụ như phòng khách sạn, nhà hàng, đưa đón từ sân bay, thuê người đón ở sân bay hoặc thuê hướng dẫn viên trong thời gian ngắn.
Trả phòng, bán lại vé máy bay
Cũng tết này, trong khi nhiều công ty báo có lượng khách tăng trưởng tốt thì một số công ty buộc trả lại phòng khách sạn hoặc sát tết phải lên mạng rao bán bớt số vé máy bay đã đặt trước. Ông M., giám đốc một công ty du lịch ở quận 5 (TPHCM), cho biết trước Tết Ất Mùi khoảng nửa tháng, công ty ông đã phải trả lại khá nhiều phòng cho những khách sạn, resort vì không thể bán đủ số lượng tour như dự kiến. Để trả lại, công ty phải chịu thiệt vài chục triệu đồng tiền đặt cọc. Tuy nhiên, doanh nhân này vẫn thấy còn may vì nếu cứ giữ số phòng đã đăng ký, cố để bán tour vào phút chót như dự kiến thì có thể còn phải chịu thiệt nhiều hơn. “Tôi như vầy còn đỡ, có nơi còn mất cả trăm triệu đồng, thậm chí hơn. Khách bây giờ đã khác, họ thích tự đi nhiều hơn”, ông nói.
Lý do một phần khách tự tổ chức du lịch, ông Mỹ cho rằng, tuy mảng làm tour trọn gói bị cạnh tranh gay gắt hơn nhưng việc du khách ngày càng có kinh nghiệm để tự du lịch cùng với việc mở rộng hoạt động của các trang web đặt phòng qua mạng cũng là một điều tích cực cho du lịch. “Tình trạng các đầu nậu gom phòng rồi hét giá vào các dịp lễ, tết đang ít đi vì khách có nhiều kênh để chọn phòng giá tốt. Khách thường so sánh giá từ nhiều nơi, từ công ty du lịch, trang web đặt phòng... để tìm giá rẻ hơn”, ông Mỹ nói.
Thay đổi cho hợp thời
Cách đây vài năm, xu hướng khách tự đi chơi đã bắt đầu nhưng nay có chiều hướng tăng cao hơn và thị hiếu của khách cũng thay đổi. Từ năm 2000, để đón đầu xu hướng khách du lịch tự đi, một vài công ty lớn đã đưa ra những gói du lịch mà ở đó công ty chỉ cung cấp dịch vụ vận chuyển đến địa phương khách yêu cầu và nơi lưu trú. Tất cả những công đoạn còn lại như ăn uống, kế hoạch tham quan, phương tiện đi lại... là do khách tự lo.
Tuy nhiên, lúc đó lượng khách sử dụng sản phẩm này chưa nhiều vì phần lớn khách hàng mới đi du lịch, có nhu cầu tham quan nhiều mà thông tin về các điểm đến lúc đó còn hiếm, các dịch vụ khác như khách sạn, phương tiện di chuyển cũng chưa thuận tiện. Đến nay, du khách đã có kinh nghiệm du lịch hơn, kết nối Internet mạnh mẽ hơn, nhiều trang web đặt phòng, chia sẻ nơi ở ra đời khiến cho du khách ngày càng tự đi du lịch nhiều hơn. Để thích ứng, các hãng lữ hành buộc phải thay đổi. Ông Mỹ cho biết, trong tình hình mới, công ty đang đẩy mạnh dịch vụ lo một phần cho khách, ít làm tour ngắn ngày đến những điểm đến quen thuộc như Nha Trang, Đà Lạt và nếu có tổ chức thì phải săn lùng những điểm đến, dịch vụ lạ mà khách chưa biết để đến.
Ông Nguyễn Văn Khoa cho rằng xu hướng du lịch mới sẽ góp phần mang đến cho Bình Thuận nhiều khách hơn. Thời gian gần đây, nhiều resort đã thay đổi, đã đưa ra nhiều sản phẩm hơn, tạo nên những trang web sinh động và có chất lượng hơn nhằm giúp khách có thể đặt phòng trực tiếp. “Đường cao tốc đã có, các cơ sở lưu trú và cung cấp dịch vụ lại phải tăng tốc hơn. Chẳng hạn, với việc đặt phòng, khách đã tự đi là họ muốn tiện lợi nên chỉ cần mở trang web xem phòng mà chậm hay khó đặt là họ sẽ quay lưng”, ông Khoa nói.
Ở Saigontourist, dịch vụ dành cho khách tự đi ngày càng nhiều hơn. Nếu như chục năm trước, khách thường chỉ có một số dịch vụ chính để lựa chọn như dịch vụ vận chuyển đến địa phương tham quan và nơi lưu trú thì hiện nay có rất nhiều dịch vụ liên quan khác. Vào mỗi mùa du lịch, hãng không chỉ chú trọng đến dịch vụ cho tour trọn gói mà còn dành khá nhiều công sức cho thị phần đang tăng trưởng này. Bà Thanh Trà nói rằng, trong dịp tết vừa qua, có những gia đình về quê ăn tết cùng gia đình lớn rồi nhờ đặt khách sạn ở vài ngày, cũng trong cùng một thành phố. Cùng với đó, có nhóm đi xa hơn như Phú Quốc cũng chỉ nhờ một phần dịch vụ như ăn uống để không bị động vào mùa đông khách du lịch, hay có nhóm chỉ muốn dành phần lớn thời gian để nghỉ ngơi, chỉ cần hướng dẫn viên dẫn đi tham quan trong vài giờ cũng đều được phục vụ. “Các dịch vụ được chia nhỏ nhiều hơn để khi khách cần là có. Lượng khách này đang tăng trưởng mạnh nên không thể bỏ qua mà phải linh động hơn để thích ứng và kéo khách về”, bà Trà nói.