(SGTTO) - Thực phẩm là thuốc, thuốc là thực phẩm. Câu nói này thường được các bác sĩ chuyên về mắt khuyên các bệnh nhân của mình, ngụ ý là bạn có thể bổ sung các loại vitamin cần thiết cho đôi mắt thông qua thực phẩm có ở xung quanh và nếu dùng đúng thì thực phẩm đó có tác dụng hữu hiệu như là thuốc vậy.
Theo các bác sĩ chuyên khoa mắt, đôi mắt cần được cung cấp các vitamin A, C, E và các axit béo omega 3, carotenoids, các chất khoáng, axit béo và các chất chống oxy hóa. Nếu mắt thiếu vitamin A sẽ dễ bị nhức, mỏi, khô… kéo theo nhiều bệnh khác, như thiếu vitamin C, E gây đục thủy tinh thể, thiếu vitamin B1, B2 gây ra hiện tượng viêm, sung huyết dây thần kinh thị giác…
Vitamin bổ mắt ở kề bên
Theo bác sĩ Chuyên khoa II Lê Thị Kim Chi, Khoa khúc xạ, Bệnh viện Mắt TPHCM, hiện nay tật khúc xạ cũng như bệnh về mắt rất nhiều, do đó, để bảo vệ và chăm sóc mắt luôn khoẻ mạnh, mỗi gia đình cần duy trì nguồn dinh dưỡng tốt cho mắt như các loại rau, củ, quả đậm màu: rau củ giàu beta - caroten, vitamin A, C (cà rốt, cà chua, khoai lang, gấc...), rau giàu lutein và zeaxanthin màu xanh đậm, như bó xôi, cải xanh, rau ngót, rau muống...
Rau củ, quả đậm màu, có màu đỏ và cam, như cà rốt, cà chua, gấc, ớt chuông, khoai lang… chứa nhiều beta carotene, vitamin C - chất chống ôxy hóa, giúp đôi mắt sáng khỏe và chống lại các bệnh thoái hóa mắt, như:đục thủy tinh thể, bệnh lý võng mạc.
Những loại rau củ màu xanh như: bông cải xanh, cải bó xôi… rất giàu vitamin B2, chất phyto, lutien và zeaxanthin chống ôxy hóa, bảo đảm sức khỏe của mắt và duy trì thị lực, phòng tránh mắt mỏi. Loại củ quả có màu vàng như: bắp ngô, khoai lang… lại hỗ trợ rất nhiều trong việc giúp mắt luôn tươi trẻ. Khoai lang chứa nhiều vitamin A rất tốt cho đôi mắt, cải thiện thị lực, đặc biệt là cho những người bị đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp.
Bông cải xanh (súp lơ xanh) rất giàu vitamin B, lutein và zeaxanthin. Những chất dinh dưỡng này không chỉ giúp bảo vệ tầm nhìn mà còn giúp cải thiện thị lực tốt hơn. Bổ sung bông cải xanh hàng tuần sẽ giúp hạn chế các tình trạng nhức mỏi mắt và mờ mắt hiệu quả. Khi luộc bông cải hoặc nấu các loại canh không nên luộc nhừ hoặc nấu chín quá sẽ làm giảm vitamin trong rau.
Cà rốt chứa rất nhiều beta carotene sẽ được biến đổi thành vitamin A sau khi cơ thể hấp thụ. Trong các loại rau củ quả thì cà rốt cung cấp nhiều vitamin A đáng kể nhất. Ớt chuông là loại thực phẩm rất giàu vitamin C, thậm chí nhiều hơn cả cam. Hàm lượng vitamin C trong 100gr ớt chuông vàng có 183,5mg, ớt chuông đỏ chứa 127,7mg, trong khi đó thì 100gr cam chỉ có 53,2 mg.
Bên cạnh đó, các loại cà chua chứa chất lycopene, chống oxy hóa và bảo vệ võng mạc mắt. Vitamin C trong quả này có tác dụng tăng thị lực và ngăn ngừa bệnh quáng gà. Cà chua cũng giàu vitamin A giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng - một bệnh nghiêm trọng dẫn đến mù mắt. Quả bơ chứa hàm lượng lutein nhiều có tác dụng cải thiện thị lực, giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể. Đu đủ rất giàu vitamin C, B, Kali, Magie, chất xơ… tăng cường sức đề kháng và bảo vệ đôi mắt. Ngoài ra, các loại đậu xanh, đậu đen, hạt bí, hạnh nhân, gạo lứt là những nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho mắt.
Trong các món ăn mặn hằng ngày, cá và thịt nạc chứa kẽm, vitamin B1 và nhiều chất cần thiết cho mắt để phòng ngừa các bệnh về mắt. Cá hồi có thể bảo vệ võng mạc và ngăn ngừa mù lòa. Axit béo omega 3 trong cá hồi giúp bảo vệ độ ẩm thiết yếu của mắt và chống lại bệnh thoái hóa điểm vàng. Thịt gà có chứa một lượng lớn kẽm và vitamin (vitamin B, axit nicotinich và vitamin E) cần thiết trong cuộc chiến chống đục thủy tinh thể và những căn bệnh suy nhược thị giác.
Sữa là nguồn vitamin A dồi dào giúp bảo vệ sự toàn vẹn của các biểu mô, giác mạc mắt, và giúp mắt luôn ở trong điều kiện ổn định và khỏe mạnh. Lòng đỏ trứng có nhiều lutein và zeaxanthin. Đây là hai dưỡng chất có vai trò quan trọng giúp cho mắt giảm nguy cơ bị thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
Sử dụng nước nhỏ mắt nhân tạo không chất bảo quản
Theo bác sĩ chuyên khoa mắt Dương Nguyễn Việt Hương, cố vấn chuyên môn Jio Health Việt Nam, các loại thuốc bổ mắt chỉ là thực phẩm hỗ trợ chức năng và không thể điều trị hoàn toàn các vấn đề về mắt. Do đó, khi có vấn đề về mắt mọi người nên đến gặp bác sĩ trước khi quyết định dùng bất kỳ loại thuốc hay thực phẩm chức năng bổ mắt nào.
Đối với bất kỳ loại thuốc bổ mắt nào, bạn hãy đọc kỹ thành phần trên nhãn thuốc. Nếu mắt bình thường không việc gì thì không nên dùng thuốc nhỏ mắt (bất cứ loại thuốc nào) để nhỏ vào mắt. Chỉ khi nào làm việc bằng mắt nhiều, cảm thấy mỏi mắt, khô mắt, có gèn mắt có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt nhân tạo không có chất bảo quản với 3-4 lần mỗi ngày, nếu có chất bảo quan nên sử dụng ít thôi.
Với nước muối sinh lý Natri Clorid 0,9% dùng để vệ sinh mắt cũng không sao. Tuy nhiên, do trong nước muối sinh lý có chất bảo quản nên nhỏ nhiều vào mắt sẽ không tốt. Cần lưu ý, nhỏ mắt một thời gian thấy cải thiện thì ngưng, chỉ khi nào triệu chứng mỏi mắt, khô mắt tái phát mới dùng thuốc nhỏ mắt trở lại.
Hiện nay, có khá nhiều loại thuốc bổ mắt, thực phẩm chức năng dùng dạng thuốc viên uống được bán trên thị trường, người dùng cần xem kỹ thì các thuốc bổ mắt kể trên chứa các vitamin như vitamin A, vitamin E, vitamin C, một số vitamin nhóm B…, hoặc chứa các carotenoid ảnh hưởng tốt cho mắt như lutein, zeaxanthin…, hoặc chứa thêm chondroitin (từ sụn vi cá mập) tốt cho mắt.
Thực chất thành phần chính trong các thuốc bổ mắt kể trên chỉ hỗ trợ dinh dưỡng cho mắt chứ không có tác dụng chữa bệnh, phòng bệnh.
Nếu làm việc với máy tính, giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 20 phút làm việc. Chớp mắt thường xuyên hơn khi đang làm việc để mắt khỏi khô. Chườm ấm cho mắt mỗi ngày hai lần, mỗi lần 10 để giảm chất tiết và làm tăng chất lượng nước mắt. Đeo kính râm khi ra nắng gay gắt. Đặc biệt, cần khám mắt mỗi năm một lần để phát hiện những bệnh về mắt, ngăn chặn những bệnh nguy hiểm như Glaucoma…
Tóm lại, để bảo vệ mắt, hãy chăm sóc đôi mắt mỗi ngày bằng cách làm việc khoa học, nghỉ ngơi phù hợp, đặc biệt cung cấp đầy đủ dưỡng chất qua thức ăn thức uống để nuôi dưỡng cho mắt sáng khỏe từ bên trong.
Hoàng Nhung
