Đăng Hải-
Hiện nay, bệnh bướu cổ là loại bệnh đang có chiều hướng gia tăng khi số người mắc nhiều hơn so với trước đây. Không chỉ có người dân vùng sâu vùng xa bị thiếu hụt i-ốt dẫn tới bướu cổ mà ngay cả người dân ở các đô thị lớn cũng đang phải đối mặt với căn bệnh này. Theo các bác sĩ chuyên khoa cũng như các chuyên gia dinh dưỡng, việc thay đổi thói quen nấu ăn hàng ngày bằng cách nêm nếm với muối, hạt nêm có bổ sung i-ốt sẽ có tác dụng giúp phòng ngừa bệnh bướu cổ.
Bệnh bướu cổ có xu hướng tăng
Bướu cổ là bệnh do sự tăng kích thước của tuyến giáp gây nên. Tuyến giáp là cơ quan tiết ra hormone giáp hết sức cần cho con người, nằm trước cổ, ngay dưới trái cổ, thường thì không thấy được. Theo các bác sĩ chuyên về ung bướu, lượng hormone giáp được tuyến yên nằm ở đáy não điều khiển, nó tiết ra một chất gọi là nội tiết kích giáp TSH. Nếu quá nhiều hormone T3, T4 được sản xuất thì gọi là cường giáp; còn khi không đủ hormone gọi là suy giáp. Bệnh bướu cổ gây ra các triệu chứng như sụt cân, hồi hộp, tim đập nhanh, mắt lộ, tính tình nóng nảy, khó ngủ…
Có nhiều loại bướu lớn lên trong tuyến giáp. Phần lớn các bướu thuộc loại lành. Vì tuyến giáp nằm sát da nên khi có sự thay đổi hình dạng hoặc kích thước thì người bệnh hoặc bác sĩ rất dễ thấy. Thường, các bác sĩ gọi tuyến giáp lớn hơn bình thường là bướu tuyến giáp, gọi tắt là bướu giáp, người dân thì gọi là bướu cổ. Nó còn có tên gọi khác là phình giáp, vì tuyến này chỉ phình ra chứ không phải cục u, cục bướu. Khi nguyên cả tuyến giáp lớn đều thì gọi là phình giáp lan tỏa. Cả tuyến phình lớn nhưng có chứa một hoặc vài cục, vài hột gọi là bướu giáp dạng hạt hay nhân.
Tại Bệnh viện Ung bướu TPHCM, mỗi ngày có hàng trăm lượt bệnh nhân đến khám và điều trị bướu cổ. Nhìn chung bệnh bướu cổ đang có xu hướng tăng và chiếm gần 50% tổng số bệnh nhân.
Friday Nwaigwe (giữa) và BS. Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM đánh giá cao vai trò của hạt nêm bổ sung i-ốt “3 Miền” trong việc cải thiện tình trạnh dinh dưỡng trong cộng đồng.
Thiếu i-ốt, nguyên nhân hàng đầu
Nói đến bướu cổ, theo các chuyên gia y tế, một nguyên nhân quan trọng là tình trạng thiếu i-ốt trong khẩu phần ăn hàng ngày. Khi trong ăn uống thiếu i-ốt dài ngày, không đáp ứng đầy đủ nhu cầu hợp thành chất của tuyến giáp trạng, khiến nó kích thích tuyến giáp trạng tiết quá nhiều, kích thích tổ chức tuyến giáp trạng tăng sinh, sưng to, đến giai đoạn cuối, tế bào tuyến giáp phì đại, có thể phát sinh hoại tử, xuất huyết hoặc vôi hóa.
Các bác sĩ cho biết để không bị mắc bệnh bướu cổ và các rối loạn do thiếu i-ốt, người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, cần tích cực bổ sung đủ i-ốt trong dinh dưỡng hàng ngày. Trước đây, các bà nội trợ thường được khuyến cáo sử dụng muối bổ sung i-ốt. Gần đây, khi cuộc sống ngày càng phát triển, mọi người ưa dùng hạt nêm thay cho muối trong chế biến thức ăn để làm tăng khẩu vị món ăn, tiện lợi trong sử dụng vì không cần phải kết hợp với nhiều loại gia vị khác và đa dạng mùi vị. Tuy nhiên, để phòng chống bướu cổ và các các rối loạn do thiết hụt i-ốt gây ra, theo các bác sĩ thuộc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, nếu dùng hạt nêm trong nấu ăn thì cần chọn loại có bổ sung i-ốt.
Trên thị trường hiện nay cũng có bày bán sản phẩm hạt nêm bổ sung i-ốt. Chẳng hạn như sản phẩm hạt nêm 3 Miền đã ứng dụng thành công công thức và quy trình công nghệ từ kết quả đề tài nghiên cứu “Bổ sung i-ốt vào hạt nêm, góp phần cải thiện tình trạng thiếu hụt i-ốt trong cộng đồng” do BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp và BS.CK1 Tạ Thị Lan làm chủ nhiệm (Sở Khoa học công nghệ và Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM). Nhóm nghiên cứu đã được tặng bằng khen vì đóng góp xuất sắc trong việc thực hiện Chiến lược Dinh dưỡng quốc gia, cải thiện sức khỏe cho cộng đồng. Ngoài ra, sản phẩm ứng dụng công trình khoa học nói trên là hạt nêm “3 Miền” cũng được TS. Friday Nwaigwe, Trưởng Chương trình vì sự sống còn và phát triển trẻ em của UNICEF Việt Nam, đánh giá cao.
