T.Thu -
Dịp cuối năm, nhu cầu vay tiêu dùng để sắm sửa đồ dùng, ô tô, sửa sang nhà cửa... thường tăng cao. Để kích cầu, mới đây nhiều ngân hàng cũng đưa ra các gói vay tiêu dùng mới với lãi suất ưu đãi khoảng 7%/năm. Tuy nhiên, bên cạnh lãi suất, các yếu tố như hình thức trả lãi, thời gian trả lãi... cũng quyết định khoản vay này có rẻ hay không.
Theo ông Sabbir Ahmed, Giám đốc toàn quốc khối Dịch vụ tài chính cá nhân và quản lý tài sản, Ngân hàng HSBC Việt Nam, để có thể lựa chọn một khoản vay phù hợp và kiểm soát khoản vay, người đi vay nên hiểu rõ về một số yếu tố cơ bản như mục đích vay, cách tính lãi suất và kỳ hạn.
Cụ thể, về cơ bản, vay tiêu dùng là khoản vay phục vụ cho mục đích tiêu dùng, không nhằm sản xuất và kinh doanh. Ngoài các nhu cầu mang tính chất “thời vụ” như mua sắm dịp cuối năm, người vay có thể sử dụng vay tiêu dùng cho các mục đích khác như học hành, chữa bệnh, các sự kiện quan trọng.
Đối với lãi suất, hiện trên thị trường có hai cách tính là lãi suất tính trên số dư nợ cố định và lãi suất tính trên số dư nợ giảm dần. Mỗi cách tính sẽ cho ra mức lãi suất công bố khác nhau, thậm chí rất chênh lệch. Do đó, người đi vay không nên chỉ chú ý vào mức lãi suất các ngân hàng đưa ra mà nên tham vấn nhân viên ngân hàng về tổng số tiền phải trả tương ứng với lãi suất đó, hoặc có thể sử dụng công cụ tính toán có sẵn trên các trang web của ngân hàng.
Để làm rõ về việc này, ông Sabbir Ahmed đưa ra ví dụ minh họa cho thấy sự khác biệt giữa hai cách tính tiền lãi đối với khoản vay 60 triệu đồng trong thời hạn 12 tháng. Với lãi suất hiện hành, không ưu đãi. Ở cách tính lãi trên số dư nợ cố định, sau 12 tháng, tổng số tiền người đi vay phải trả cho khoản vay 60 triệu đồng với lãi suất 14,5%/năm là 68,82 triệu đồng. Trong khi đó, với lãi suất 25%/năm, tức gần gấp đôi mức lãi suất 14,5%, tổng số tiền phải trả tính theo số dư nợ giảm dần cho khoản vay trên lại thấp hơn một chút, là 68,62 triệu đồng.
Điều này cho thấy, mặc dù các ngân hàng có thể đưa ra các mức lãi suất khá chênh lệch nhau, nhưng cách tính lãi suất lại quyết định tổng số tiền thực trả của khách hàng. Ngoài ra, người đi vay cũng nên cân nhắc khi chọn kỳ hạn vay. Theo ông Sabbir Ahmed, các khoản vay tiêu dùng thường có kỳ hạn từ một năm đến năm năm. Việc lựa chọn kỳ hạn tùy thuộc vào tình hình tài chính của mỗi cá nhân, vì không có kỳ hạn nào phù hợp với tất cả mọi người trong mọi trường hợp. Những kỳ hạn dài cho phép người đi vay giảm bớt áp lực phải trả nợ hàng tháng, nhưng đổi lại họ phải trả nhiều tiền lãi hơn và trả nợ trong một khoảng thời gian dài hơn.
Bên cạnh đó, người đi vay có thể dựa vào sản phẩm và dịch vụ cần mua để quyết định kỳ hạn vay. Với một khoản vay nhỏ, người đi vay nên tất toán trong một thời gian ngắn và lựa chọn kỳ hạn dài hơn cho những khoản vay có giá trị lớn hơn. Chính người đi vay là người biết rõ năng lực tài chính của mình nhất. “Họ cũng cần phải hiểu rằng, ngay cả đối với vay tiêu dùng vốn được xem là khoản vay ngắn hạn so với các sản phẩm vay dài hạn khác như vay mua nhà, thì họ vẫn cần phải lên kế hoạch rõ ràng để chắc chắn rằng mình có thể hoàn tất kế hoạch trả nợ”, ông Sabbir Ahmed cho biết.
